آریتمی قلبی یک وضعیت نامتعادل در ضربان قلب است که با تغییرات در الگوی نرمال ضربان قلب همراه است. قلب باید به طور منظم و هماهنگ بطوری کار کند که بتواند خون را به سایر اجزای بدن پمپاژ کند. با این حال، در صورتی که الگوی ضربان قلب به هر دلیلی مختل شود، آریتمی قلبی رخ می‌دهد.
آریتمی قلبی چیست؟
آریتمی قلبی به هر نوع عدم نظم در ضربان قلب یا الگوی نامناسب ضربان قلب اطلاق می‌شود. ضربان قلب نرمال، با توالی منظم و هماهنگی بین بطن‌ها و دهلیزها ایجاد می‌شود. اما در آریتمی قلبی، این الگوی نرمال به هر دلیلی دچار اختلال می‌شود.
آریتمی قلبی می‌تواند در نواحی مختلف قلب اتفاق بیفتد، از جمله دهلیزها، بطن‌ها و نقاط میانی. بسته به نوع آریتمی و شدت آن، علائم متنوعی ممکن است شامل ضربان سریع، ضربان ضعیف، عدم نظم در ضربان، ضعف عمومی، تنگی نفس، سرگیجه و احساس عدم راحتی در قفسه سینه باشد.
انواع آریتمی قلبی
برخی از انواع آریتمی قلبی عبارتند از:
- آریتمی دهلیزی: عدم نظم در ضربان دهلیزها
- آریتمی بطنی: عدم نظم در ضربان بطن‌ها
- فیبریلاسیون دهلیزی: ضربان بسیار سریع و نامنظم دهلیزها
- تاکی‌کاردی: ضربان سریع و نامنظم
- بلوک قلبی: اختلال در انتقال سیگنال بین دهلیزها و بطن‌ها
آریتمی دهلیزی چیست؟
آریتمی دهلیزی یا آریتمی دهلیزی‌مربوط به نام‌گذاری وضعیت‌های نامتعادل در ضربان قلب است که مرتبط با دهلیزهای قلب می‌باشد. دهلیزها، بخش‌هایی از قلب هستند که وظیفه پمپاژ خون را انجام نمی‌دهند، بلکه خون را به بخش‌های دیگر قلب انتقال می‌دهند. آریتمی دهلیزی هنگامی رخ می‌دهد که الگوی نرمال ضربان قلب در دهلیزها به هر دلیلی مختل شود.
نوع‌های مختلف آریتمی دهلیزی وجود دارند، اما دو نوع شایع آریتمی دهلیزی عبارتند از:
1. فیبریلاسیون آتریال (AFib): در این حالت، دهلیزهای قلب به طور نامنظم و ناهماهنگ انقباض می‌کنند. این می‌تواند باعث ایجاد لخته خون در دهلیزها شود و خطر ایجاد سکته مغزی را افزایش دهد.
2. آریتمی دهلیزی پاروکسیسمال (Paroxysmal Atrial Arrhythmia): در این حالت، دهلیزها به طور نامنظم و ناگهانی انقباض می‌کنند و سپس به الگوی طبیعی برمی‌گردند. این نوع آریتمی ممکن است به صورت تکرار شونده و موقتی باشد.
علل آریتمی دهلیزی می‌تواند شامل عوامل موروثی، بیماریهای قلبی، افزایش فشار خون، مصرف مواد مخدر و عوامل دیگر باشد. در صورت تجربه هرگونه علائم آریتمی دهلیزی، مهم است که به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص و درمان مناسب را برای شما تعیین کند.
شما می‌توانید به صورت آنلاین درخواست ویزیت داشته باشید از بهترین متخصص قلب.
آریتمی بطنی چیست؟
آریتمی بطنی یک وضعیت نامتعادل در ضربان قلب است که با تغییرات در الگوی نرمال ضربان قلب بطنی همراه است. بطن‌ها، بخش‌های قلب هستند که وظیفه اصلی پمپاژ خون را به سایر اجزای بدن دارند. آریتمی بطنی رخ می‌دهد زمانی که الگوی طبیعی ضربان قلب بطنی به هر دلیلی مختل شود.
نوع‌های مختلف آریتمی بطنی وجود دارند، اما دو نوع شایع آریتمی بطنی عبارتند از:
1. تاکی‌کاردی بطنی (Ventricular Tachycardia): در این حالت، ضربان قلب بطنی بسیار سریعتر از ضربان طبیعی می‌شود. این ممکن است ناشی از مشکلات در عضله بطنی قلب یا نواحی الکتریکی مرتبط باشد.
2. فیبریلاسیون بطنی (Ventricular Fibrillation): در این حالت، عضلات بطنی قلب به طور نامنظم و ناهماهنگ انقباض می‌کنند. این وضعیت بسیار خطرناک است و به توقف عملکرد قلب و تداوم جریان خون به اعضا و بافت‌های بدن منجر می‌شود. فیبریلاسیون بطنی باید به سرعت درمان شود تا جان افراد را نجات دهد.
علل آریتمی بطنی می‌تواند شامل بیماریهای قلبی مانند اینفارکتوس میوکاردی (سکته قلبی)، بلوک قلبی، بیماریهای عروقی، عوامل موروثی، مصرف مواد مخدر و عوامل دیگر باشد. در صورت تجربه هرگونه علائم آریتمی بطنی، فوراً به پزشک مراجعه کنید زیرا این وضعیت خطرناک است و نیاز به درمان فوری دارد.
برای مشاوره آنلاین یا حضوری با ایران قلب در ارتباط باشید.
فیبریلاسیون دهلیزی چیست؟
فیبریلاسیون دهلیزی یک نوع آریتمی دهلیزی است که به وضعیت نامتعادل و ناهماهنگی شدید در ضربان قلب دهلیزی مرتبط است. در این حالت، دهلیزها به طور نامنظم و بی‌نظم انقباض می‌کنند، به جای انقباض منظم و هماهنگ. این ممکن است منجر به تداوم جریان خون نامنظم و کاهش کارایی قلب شود.
فیبریلاسیون دهلیزی عموماً به عنوان یکی از شایع‌ترین نوع آریتمی‌های دهلیزی در نظر گرفته می‌شود. علت این وضعیت معمولاً به اختلالات الکتریکی در دهلیزها مرتبط است. برخی از عوامل ممکن شامل بیماریهای قلبی مانند فشار خون بالا، بیماریهای عروقی، بیماریهای صمام قلبی، بیماریهای تیروئید، مصرف الکل یا مواد مخدر، استرس و عوامل وراثتی می‌باشند.
علائم فیبریلاسیون دهلیزی
علائم فیبریلاسیون دهلیزی ممکن است شامل:
- ضربان قلب نامنظم و سریع
- نفس‌گیری
- ضعف
- خستگی
- سرگیجه
- درد یا تپش قلبی
مهم است که هرگونه علائمی را که به شکل مزمن یا تکراری تجربه می‌کنید، به پزشک خود گزارش دهید تا تشخیص و درمان مناسب را برای شما تعیین کند. در صورت فیبریلاسیون دهلیزی مزمن، ممکن است نیاز به مداخله پزشکی مانند داروها، روش‌های تحریک الکتریکی قلبی (کاتتریزاسیون) یا جراحی (آبلایزر قلبی) باشد.
تاکی‌کاردی چیست؟
تاکی‌کاردی یک وضعیت آریتمی قلبی است که به معنای ضربان قلب بسیار سریعتر از ضربان طبیعی است. در این حالت، ضربان قلب بطنی به شدت افزایش می‌یابد و ممکن است به نرخی بیش از 100 ضربان در دقیقه برسد. تاکی‌کاردی می‌تواند به صورت موقت و یا مزمن رخ دهد.
علت تاکی‌کاردی می‌تواند متنوع باشد، از جمله مشکلات در عضله قلب، عوامل الکتریکی نامتعادل، اختلالات در سیستم هدایت الکتریکی قلب و عوامل دیگر مانند برخی داروها، مصرف مواد مخدر و عوامل محیطی. همچنین، تاکی‌کاردی ممکن است به صورت تیپ‌های مختلفی رخ دهد، از جمله تاکی‌کاردی بطنی، تاکی‌کاردی دهلیزی و تاکی‌کاردی جانبی.
علائم تاکی‌کاردی
علائم تاکی‌کاردی ممکن است شامل:
- تپش قلب
- ضعف
- عصبانیت
- ضیق نفس
- سرگیجه
- تهوع و احساس ناراحتی در قفسه سینه
در صورت تجربه هرگونه علائم تاکی‌کاردی، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را برای شما تعیین کند. درمان تاکی‌کاردی معمولاً شامل داروها، روش‌های تحریک الکتریکی قلبی (کاتتریزاسیون) یا در برخی موارد، جراحی ممکن است.
بلوک قلبی چیست؟
بلوک قلبی یا اختلال هدایت قلبی، یک وضعیت آریتمی قلبی است که به معنای اختلال در انتقال سیگنال های الکتریکی بین بخش‌های مختلف قلب می‌باشد. در این حالت، سیگنال‌های الکتریکی که قلب برای تنظیم ضربان دارد، به طریق صحیحی از دستگاه هدایت قلبی عبور نمی‌کنند، که منجر به ضربان نامنظم، آهسته یا حتی توقف ضربان قلب می‌شود.
بلوک قلبی ممکن است در سه نوع اصلی رخ دهد: بلوک قلبی کامل (تمامی سیگنال ها مسدود می‌شوند)، بلوک قلبی جزئی (بعضی از سیگنال ها مسدود می‌شوند) و بلوک قلبی موقتی (سیگنال ها موقتاً مسدود می‌شوند).
علل بلوک قلبی می‌تواند متنوع باشد، از جمله بیماریهای قلبی مانند بیماریهای صمام قلبی، بیماریهای عروقی، بیماریهای قلبی ایسکمیک، استفاده از برخی داروها، عوامل وراثتی و عوامل دیگر مانند عفونت‌ها و التهابات.
علائم بلوک قلبی
علائم بلوک قلبی ممکن است شامل:
- خستگی
- ضعف
- تپش قلب غیرمنظم
- سرگیجه
- احساس گیجی
- افتادگی
- سرفه و تنگی نفس
در صورت تجربه هرگونه علائم بلوک قلبی، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را برای شما تعیین کند. درمان بلوک قلبی ممکن است شامل مداخله پزشکی با داروها، استفاده از دستگاه هدایت قلبی (پیسمیکر) یا در صورت بلوک قلبی شدید، نیاز به جراحی (نصب پیسمیکر) باشد.
درمان آریتمی قلبی بستگی به نوع و شدت آریتمی دارد. ممکن است شامل داروها، فعالیت‌های تغییر سبک زندگی و در موارد شدیدتر، روش‌های درمانی مانند کاتتریزاسیون قلبی یا جراحی باشد. مهم است که در صورت تجربه هرگونه علامت یا عدم نظم در ضربان قلب، به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص صحیح و درمان مناسب دریافت کنید.
نشانه های بیماری آریتمی قلبی چیست؟
نشانه‌های بیماری آریتمی قلبی ممکن است متنوع باشند و بستگی به نوع و شدت آریتمی داشته باشد. در ادامه، برخی از نشانه‌های معمول آریتمی قلبی را بررسی می‌کنیم:
- تپش قلب نامنظم: یکی از نشانه‌های اصلی آریتمی قلبی، حس تپش قلب نامنظم است. قلب شما ممکن است با سرعت بیش از حد زیاد یا ضعیف و نامنظم ضربان بزند.
- حس قلب پرت و وزوز در گوش: برخی از افراد با آریتمی قلبی ممکن است حس قلب پرت یا وزوز در گوش تجربه کنند. این حس معمولاً به دلیل تغییرات در ضربان قلب و جریان خون است.
- ضعف، خستگی و عدم تحمل فعالیت: آریتمی قلبی می‌تواند باعث کاهش جریان خون و عدم تأمین کافی اکسیژن به بافت‌های بدن شود. این ممکن است منجر به احساس ضعف، خستگی زودرس و عدم تحمل فعالیت شود.
- سرگیجه و احساس افتادن: در برخی موارد، آریتمی قلبی می‌تواند باعث کاهش جریان خون به مغز شود. این ممکن است منجر به سرگیجه، احساس افتادن و حتی از دست دادن هوش در برخی موارد شود.
- درد قفسه سینه: برخی از افراد با آریتمی قلبی ممکن است درد یا تنگی در قفسه سینه تجربه کنند. این ممکن است به دلیل عدم تأمین کافی خون و اکسیژن به عضله قلبی باشد.
مهم است که اگر شما یا کسی دیگری از نشانه‌های مشابهی رنج می‌برید، به پزشک خود مراجعه کنید. تشخیص و درمان زودهنگام آریتمی قلبی می‌تواند عوارض جدی را جلوگیری کند و سلامت قلب را حفظ کند.
عوارض آریتمی قلب چیست؟
آریتمی قلب می‌تواند عوارض جدی و ناخوشایندی در بدن ایجاد کند. برخی از عوارض آریتمی قلب عبارتند از:
- افزایش خطر سکته قلبی و عروقی: آریتمی قلبی می‌تواند باعث تشدید خطر سکته قلبی یا عروقی شود. ضربان نامنظم و ناهماهنگ قلب ممکن است منجر به تشکیل لخته خون در دهلیزها یا بطن‌ها شود که می‌تواند به عروق خونی گردش دهد و خطر سکته را افزایش دهد.
- خستگی و ضعف: آریتمی قلبی ممکن است باعث کاهش قدرت قلب در پمپاژ خون شود. این موضوع می‌تواند به خستگی، ضعف عمومی و کاهش توان فیزیکی منجر شود.
- عدم توازن الکترولیتی: برخی از نوع‌های آریتمی قلبی می‌توانند باعث اختلال در سطح الکترولیت‌ها در بدن شوند. به عنوان مثال، بلوک قلبی می‌تواند منجر به افزایش سطح پتاسیم در خون شود که ممکن است عوارض خطرناکی مانند ضربان کم و خطرناک به همراه داشته باشد.
- سرگیجه و احساس خفگی: آریتمی قلبی ممکن است باعث کاهش آب و خون به مغز شود که می‌تواند باعث سرگیجه، احساس خفگی و حتی افتادن شما در بعضی موارد شود.
- عدم عملکرد قلبی: آریتمی قلبی ممکن است منجر به عدم عملکرد صحیح قلب شود. این موضوع می‌تواند باعث کاهش ضربان قلب، کاهش ظرفیت پمپاژ قلب و عدم تامین کافی خون و اکسیژن به اعضا و بافت‌های بدن شود.
مهم است که در صورت تجربه هرگونه علامت آریتمی قلبی، به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید و عوارض جدی را پیشگیری کنید.
برای مشاوره آنلاین یا حضوری با ایران قلب در ارتباط باشید.
چرا به آریتمی قلبی دچار می شویم؟
آریتمی قلبی می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. برخی از اصلی‌ترین علل آریتمی قلبی عبارتند از:
بیماریهای قلبی: بیماریهای قلبی مانند بلوک قلبی، بیماریهای صمامی قلب و بیماریهای عروقی می‌توانند باعث بروز آریتمی قلبی شوند.
عوامل وراثتی: برخی از آریتمی‌ها به دلیل وجود عوامل وراثتی در خانواده بروز می‌کنند. به عنوان مثال، سندرم QT طولانی یک بیماری وراثتی است که باعث آریتمی قلبی می‌شود.
عوامل محیطی: برخی از عوامل محیطی می‌توانند نقشی در بروز آریتمی قلبی داشته باشند. این شامل مصرف مواد مخدر، مصرف مفرط الکل، استرس شدید، مصرف برخی داروها و مواد شیمیایی مضر می‌شود.
بیماریهای مزمن: برخی از بیماریهای مزمن مانند فیبروز ریه، بیماری کلیوی و دیابت می‌توانند باعث آریتمی قلبی شوند.
عوامل عمل جراحی: عمل جراحی قلب، ایمپلانت کردن دستگاه‌های قلبی و ترمیم صمام‌ها ممکن است باعث بروز آریتمی قلبی شود.
مهم است که در صورت تجربه هرگونه آریتمی قلبی، به پزشک مراجعه کنید تا علت آن تشخیص داده شود و درمان مناسب را دریافت کنید.
روش های تشخیص آریتمی قلبی چیست؟
برای تشخیص آریتمی قلبی، پزشک ممکن است از روش‌های مختلفی استفاده کند. برخی از اصلی‌ترین روش‌ها عبارتند از:
- الکتروکاردیوگرافی (ECG): ECG یک روش غیرتهاجمی است که با استفاده از الکترودها به جسم شما متصل می‌شود و نشان می‌دهد که چگونه قلب شما الکتریکی فعالیت می‌کند. این روش می‌تواند نشان دهنده نوع آریتمی، نرمال یا ناهنجار بودن ضربان قلب و دقت آن را تشخیص دهد.
- آزمایش خون: آزمایش خون ممکن است برای اندازه‌گیری سطح الکترولیت‌ها، هورمون‌ها و علائم دیگری که می‌توانند آریتمی قلبی را تحت تأثیر قرار دهند، استفاده شود. این آزمایشات می‌توانند به پزشک کمک کنند تا علت آریتمی را تشخیص دهد.
- مانیتورینگ قلب: این روش شامل استفاده از دستگاه‌های مانیتورینگ قلب مثل هالتر، دستگاه‌های روزمره قلبی یا دستگاه‌های نوار قلب است. این دستگاه‌ها برای ضبط فعالیت قلبی شما به طولانی مدت و در طول روزهای مختلف استفاده می‌شوند تا آریتمی‌های گذرا و نادر را ثبت کنند.
- تست تمرین فیزیکی: در برخی موارد، پزشک ممکن است شما را به تست تمرین فیزیکی ارجاع دهد. این تست باعث افزایش ضربان قلب شما می‌شود و می‌تواند آریتمی‌هایی که فقط در هنگام فعالیت بروز می‌کنند را تشخیص دهد.
- الکتروفیزیولوژی قلبی: در صورت نیاز، پزشک ممکن است به شما الکتروفیزیولوژی قلبی یا آنژیوگرافی قلبی ارجاع دهد. این روش‌ها شامل استفاده از الکترودها و قطعه‌های کوچکی است که به داخل قلب شما وارد می‌شوند تا فعالیت الکتریکی قلب را مستقیماً اندازه‌گیری و تشخیص دهند.
مهم است که در صورت تجربه هرگونه علامت یا شکایت آریتمی قلبی، به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید.
روش های درمان آریتمی قلبی کدامند؟
درمان آریتمی قلبی بستگی به نوع و شدت آریتمی و وضعیت سلامتی شما دارد. در ادامه، چندین روش درمان متداول آریتمی قلبی را بررسی می‌کنیم:
- داروها: در بسیاری از موارد آریتمی قلبی، پزشک ممکن است داروهای ضدآریتمیک را تجویز کند. این داروها با تأثیر بر فعالیت الکتریکی قلب، ضربان قلب را به حالت نرمال باز می‌گردانند. برخی از دسته‌های داروهای ضدآریتمیک شامل بتابلاکرها، داروهای ضدآریتمیک کلاس I و III و دیگر دسته‌های داروها می‌شوند.
- روش‌های تحریک الکتریکی: در صورتی که داروها برای کنترل آریتمی قلبی کافی نباشند، روش‌های تحریک الکتریکی ممکن است مورد استفاده قرار گیرند. این روش‌ها شامل کاردیوورژن، کاردیوورتر و تزریق تحریک الکتریکی مستقیم (DCC) می‌شوند. این روش‌ها با استفاده از جریان الکتریکی، قلب را به حالت نرمال باز می‌گردانند.
- آبلیشن قلبی: آبلیشن قلبی یا روش آبلیشن رادیوفرکانسی (RF) یک روش جراحی است که برای درمان آریتمی‌های مقاوم به درمان دارویی استفاده می‌شود. در این روش، ناحیه‌ای از قلب که باعث بروز آریتمی می‌شود با استفاده از امواج رادیوفرکانسی یا انرژی لیزر حذف می‌شود.
- دستگاه‌های الکترونیکی: در برخی موارد، پزشک ممکن است دستگاه‌های الکترونیکی مانند پیس‌میکرها و دفیبریلاتورها را پیشنهاد کند. این دستگاه‌ها با استفاده از سیگنال‌های الکتریکی، فعالیت قلب را کنترل می‌کنند و در صورت بروز آریتمی خطرناک، تحریک الکتریکی را به قلب اعمال می‌کنند.
- جراحی: در موارد خاص، جراحی قلب ممکن است لازم باشد تا نواحی مشکل‌ساز قلب را ترمیم یا حذف کند. این شامل تعمیر صمام‌های قلب، رفع عروق خونی بیماری‌زده و سایر روش‌های جراحی قلبی است.
در هر صورت، انتخاب روش درمان مناسب برای آریتمی قلبی بستگی به تشخیص و توصیه پزشک شما دارد. مهم است که با پزشک خود در مورد گزینه‌های درمانی مختلف صحبت کنید و تمام سوالاتتان را مطرح کنید.
اگر دچار آریتمی قلبی شدیم چه زمانی لازم است به متخصص قلب مراجعه کنیم؟
در صورتی که شما یا کسی دیگر دچار نشانه‌های آریتمی قلبی شوید، بهتر است به زودی به متخصص قلب مراجعه کنید. اما در برخی موارد، لزوم مراجعه فوری است. در زیر شرایطی را بررسی می‌کنیم که نیاز به مراجعه فوری دارد:
درد شدید در قفسه سینه: اگر درد قفسه سینه شدیدی تجربه می‌کنید که به صدر بالا و یا بازوها، شانه‌ها، گردن یا دهان فرو رود، باید فوراً به اورژانس مراجعه کنید. این ممکن است نشانه حمله قلبی باشد که می‌تواند زندگی تهدید کننده باشد.
سرگیجه شدید یا از دست دادن هوش: اگر سرگیجه شدیدی تجربه کردید و یا از دست دادن هوش را تجربه کردید، باید بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید. این ممکن است نشانه ایسکمی مغزی یا حمله قلبی باشد که نیاز به مراقبت فوری دارد.
ضربان قلب بسیار سریع یا بسیار ضعیف: اگر قلب شما بسیار سریع و نامنظم ضربان می‌زند یا بسیار ضعیف و نامنظم ضربان می‌زند، باید به یک متخصص قلب مراجعه کنید. این ممکن است نشانه یک آریتمی خطرناک باشد که نیاز به اقدام فوری دارد.
در حالت‌های عادی، اگر نشانه‌های آریتمی قلبی را تجربه می‌کنید، بهتر است به طبیب خود مراجعه کنید تا تشخیص و درمان مناسب انجام شود. زمان مراجعه بستگی به شدت و نوع آریتمی، علائم همراه و سابقه پزشکی شما دارد.
شما می‌توانید به صورت آنلاین درخواست ویزیت داشته باشید از بهترین متخصص قلب.
