این رشته شامل کلیه روش های بررسی و درمان اختلالات ریتم قلب و همچنین تعبیه انواع دستگاه های ضربان ساز قلبی می باشد.
فوق تخصص الکتروفیزیولوژی و ضربان ساز قلبی
الکتروفیزیولوژی قلب:
الکتروفیزیولوژی به عنوان یک شاخه از علوم پزشکی و فیزیولوژی قلب، مطالعه بررسی فعالیت الکتریکی قلب و نحوه عملکرد سیستم الکتریکی قلب را به منظور تشخیص و درمان اختلالات قلبی و ریتمیکی میباشد. در این رشته، از تکنیکهای الکتروفیزیولوژیکی مانند الکتروکاردیوگرافی، الکتروفیزیولوژی قلب، رادیوفرکوئنسی آبلاسیون و پیسینگ استفاده میشود.
الکتروفیزیولوژی قلب به وسیلهی الکتروفیزیولوژی قلبی-عروقی (EP)، مکانیسمهای فعالیت الکتریکی قلب را بررسی میکند. این فرایند شامل اندازهگیری سیگنالهای الکتریکی قلب با استفاده از الکترودها و دستگاههای مربوطه است. با تجزیه و تحلیل این سیگنالها و بررسی نواحی مشکلدار، تشخیص و درمان اختلالات قلبی مانند تاهقلبی، فیبریلاسیون دهلیزی، تاکیکاردی و غیره امکانپذیر میشود.
علاوه بر تشخیص، الکتروفیزیولوژی به عنوان یکی از روشهای درمانی نیز مورد استفاده قرار میگیرد. برای مثال، با استفاده از رادیوفرکوئنسی آبلاسیون، نواحی بیماریزا در قلب با استفاده از امواج رادیویی حذف میشوند و عملکرد قلب بهبود مییابد. همچنین، با استفاده از پیسینگ، تراشههای الکترونیکی درون بدن قرار داده میشوند تا ریتم قلب را تنظیم کرده و اختلالات ریتمیکی را بهبود بخشند.
الکتروفیزیولوژی به عنوان یک زمینه مهم در پزشکی قلبی استفاده میشود و به جهت تشخیص و درمان اختلالات قلبی و ریتمیکی، نقش مهمی را ایفا میکند.
ضربان ساز قلبی:
ضربان ساز قلبی (Cardiac Pacemaker) یک دستگاه الکترونیکی است که برای تنظیم و کنترل ضربان قلب استفاده میشود. قلب یک سیستم الکتریکی طبیعی دارد که به طور طبیعی سیگنالهای الکتریکی را تولید و منتشر میکند تا قلب به صورت منظم و هماهنگ بطنی و دهلیزی شل کند. اما در برخی افراد، این سیستم الکتریکی قلب به درستی عمل نمیکند و ممکن است نیاز به استفاده از ضربان ساز قلبی داشته باشند.
ضربان ساز قلبی شامل یک مدار الکترونیکی است که به صورت جرمی در قفسه سینوسی (سینوس) قلب یا در سایر مناطق قلبی که نیاز به تنظیم ضربان دارند، قرار میگیرد. این دستگاه الکترونیکی برای تولید سیگنالهای الکتریکی مصنوعی و ارسال آنها به قلب برای تنظیم ضربان قلب استفاده میشود. سیگنالهای الکتریکی توسط ضربان ساز قلبی به قلب ارسال میشوند تا ضربان قلب به صورت منظم و هماهنگ باشد.
ضربان سازهای قلبی ممکن است به صورت موقت یا دائمی استفاده شوند. در برخی موارد، ضربان سازهای قلبی ممکن است به عنوان راهکاری موقت برای مواجهه با اختلالات ریتمیکی قلبی مورد استفاده قرار گیرند. در موارد دیگر، ضربان سازهای قلبی به صورت دائمی به عنوان جایگزین سیستم الکتریکی طبیعی قلب استفاده میشوند.
ضربان سازهای قلبی یک نمونه از فناوری پزشکی پیشرفته هستند که برای بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به اختلالات ریتم قلبی و کنترل ضربان قلب استفاده میشوند. این دستگاهها برای تحقق ضربان قلب منظم و هماهنگ، کاهش علائم ناراحتی و افزایش عملکرد فیزیکی بیماران بسیار مؤثر هستند.