تست ورزش یکی از روشهای مهم ارزیابی عملکرد قلب و بررسی مشکلات قلبی-عروقی است. این تست که معمولاً روی تردمیل یا دوچرخه ثابت انجام میشود، به پزشکان کمک میکند تا واکنش قلب به فعالیت بدنی را بسنجند و بیماریهای احتمالی را شناسایی کنند. با این حال، این آزمایش برای همه افراد مناسب نیست و در برخی شرایط، انجام آن میتواند خطرناک باشد. در این مقاله بررسی میکنیم که چه افرادی نباید تست ورزش انجام دهند و چرا در برخی موارد این آزمایش میتواند سلامت فرد را به خطر بیندازد.
آنچه در این مقاله میخوانید
تست ورزش برای چه کسانی مناسب نیست؟
تست ورزش روشی برای بررسی عملکرد قلب در شرایط فعالیت بدنی است، اما برخی افراد به دلیل شرایط خاص پزشکی نباید این آزمایش را انجام دهند. انجام این تست در این افراد میتواند خطرات جدی به دنبال داشته باشد. در ادامه، گروههایی که نباید تست ورزش انجام دهند، بررسی میشوند:
برای مطالعه بیشتر: تست ورزش چیست و برای چی انجام می شود؟
افراد مبتلا به مشکلات حاد قلبی
حمله قلبی اخیر: یکی از مهمترین مواردی که مانع انجام تست ورزش میشود، سابقهی سکته قلبی اخیر است. افرادی که در ۴۸ ساعت گذشته دچار حمله قلبی شدهاند، در معرض خطر عوارض جدی مانند ایست قلبی یا بدتر شدن وضعیت عروق کرونری قرار دارند.
در این بیماران، تست ورزش میتواند باعث افزایش نیاز اکسیژن عضله قلب شود و در شرایطی که خونرسانی کافی به عضله قلب وجود ندارد، این افزایش نیاز میتواند منجر به حمله قلبی مجدد یا آریتمیهای خطرناک شود. به همین دلیل، پزشکان معمولاً توصیه میکنند که افراد پس از حمله قلبی، تنها در صورت بهبود نسبی شرایط و با صلاحدید پزشک، تست ورزش انجام دهند.
آریتمیهای کنترلنشده: تست ورزش برای افرادی که دچار آریتمیهای شدید و کنترلنشده هستند، خطرناک است. آریتمیهای قلبی، بهویژه آنهایی که ریتم طبیعی قلب را مختل میکنند، میتوانند در حین فعالیت ورزشی تشدید شوند. برای مثال، فیبریلاسیون بطنی یا تاکیکاردی بطنی ناپایدار از جمله آریتمیهای خطرناکی هستند که در طول تست ورزش ممکن است منجر به ایست قلبی شوند.
در چنین مواردی، تست ورزش به هیچ وجه توصیه نمیشود، مگر اینکه پزشک ابتدا آریتمی را کنترل کرده و شرایط بیمار را پایدار بداند. همچنین، افراد با ضربان قلب بسیار نامنظم ممکن است در حین تست ورزش دچار سرگیجه، غش یا حتی سنکوپ (از دست دادن هوشیاری) شوند.

نارسایی قلبی حاد: بیمارانی که به نارسایی قلبی حاد دچار هستند، توانایی کافی برای پمپاژ خون به اندامها را ندارند. در این افراد، قلب به دلیل ضعف عضلانی نمیتواند بهطور مؤثر کار کند و در شرایط عادی نیز دچار علائمی مانند تنگی نفس، خستگی مفرط و تورم در اندامها میشوند.
انجام تست ورزش در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی حاد میتواند باعث افزایش استرس بر عضله قلب شده و خطر ادم ریوی (تجمع مایع در ریهها) را افزایش دهد. در مواردی که نارسایی قلبی کنترلشده باشد، تست ورزش ممکن است برای ارزیابی عملکرد قلب انجام شود، اما در فاز حاد این بیماری، انجام تست ورزش ممنوع است.
آنژین ناپایدار: آنژین ناپایدار به دردی در قفسه سینه گفته میشود که بدون الگوی مشخص و معمولاً در حالت استراحت رخ میدهد. این نوع درد قلبی به دلیل کاهش ناگهانی جریان خون به عضله قلب ایجاد میشود و معمولاً نشانهای از بیماری شدید عروق کرونر است.
در چنین شرایطی، تست ورزش میتواند باعث افزایش نیاز قلب به اکسیژن شود، درحالیکه عروق کرونری تنگ شدهاند و قادر به تأمین این نیاز نیستند. این مسئله ممکن است منجر به سکته قلبی حین تست ورزش شود. علاوه بر این، بیماران با آنژین ناپایدار ممکن است دچار علائم شدیدی مانند سرگیجه، تعریق سرد، حالت تهوع و حتی سنکوپ شوند که میتواند تست ورزش را بسیار خطرناک کند.
افرادی که دچار مشکلات حاد قلبی مانند حمله قلبی اخیر، آریتمیهای شدید، نارسایی قلبی حاد یا آنژین ناپایدار هستند، نباید تست ورزش انجام دهند.
در چنین بیمارانی، افزایش فشار بر قلب میتواند منجر به عوارض جدی مانند ایست قلبی، سکته قلبی مجدد یا تشدید علائم بیماری شود. پزشکان معمولاً قبل از توصیه به انجام تست ورزش، شرایط بیمار را از نظر پایداری قلبی بررسی میکنند و در صورتی که ریسک بالایی برای بیمار وجود داشته باشد، از روشهای جایگزین مانند اکوکاردیوگرافی استرسی یا اسکن قلبی برای بررسی سلامت قلب استفاده میکنند.
برای مطالعه بیشتر: هولتر قلب
افرادی که مشکلات شدید فشار خون دارند
تست ورزش یکی از روشهای مهم ارزیابی عملکرد قلب و بررسی وضعیت سیستم گردش خون است، اما افرادی که دچار مشکلات شدید فشار خون هستند، ممکن است هنگام انجام این تست با خطرات جدی مواجه شوند. تست ورزش باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون میشود و در افرادی که فشار خونشان بهدرستی کنترل نشده است، میتواند زمینهساز عوارض خطرناکی مانند سکته مغزی یا حمله قلبی باشد. به همین دلیل، پزشکان معمولاً پیش از انجام تست ورزش، میزان فشار خون بیمار را بررسی میکنند تا مطمئن شوند که شرایط او برای انجام این آزمایش ایمن است.
فشار خون کنترلنشده: فشار خون بالا یکی از اصلیترین عواملی است که میتواند سلامت قلب و عروق را تهدید کند. در افرادی که دچار فشار خون کنترلنشده هستند، انجام تست ورزش ممکن است عوارضی جبرانناپذیر داشته باشد. اگر فشار خون سیستولیک بیمار بالاتر از ۲۰۰ میلیمتر جیوه یا فشار خون دیاستولیک او بالاتر از ۱۱۰ میلیمتر جیوه باشد، تست ورزش میتواند باعث افزایش شدید فشار بر دیوارههای عروق و در نتیجه خطر پارگی عروق مغزی (سکته مغزی) یا حمله قلبی شود.
تست ورزش در این افراد باعث افزایش تقاضای اکسیژن در عضله قلب میشود، در حالی که عروق تحت فشار شدید قرار دارند و ممکن است نتوانند اکسیژنرسانی مناسب را انجام دهند.
علاوه بر این، افرادی که فشار خونشان کنترل نشده است، ممکن است هنگام تست ورزش دچار سردرد شدید، سرگیجه، تنگی نفس و درد قفسه سینه شوند که نشاندهنده خطر بالقوه است. در مواردی که فشار خون بیمار بالا ولی تحت کنترل دارویی قرار دارد، پزشک ممکن است با تنظیم دوز داروها و پایش مداوم، اجازه انجام تست ورزش را بدهد، اما در فشار خون بسیار بالا و غیرقابلکنترل، انجام این تست توصیه نمیشود.
افت فشار خون شدید: برخی از افراد هنگام انجام تست ورزش دچار افت فشار خون ناگهانی میشوند، که میتواند به کاهش خونرسانی به اندامها، مغز و بهویژه قلب منجر شود. این وضعیت بهویژه در افرادی که دارای مشکلات قلبی، اختلالات عصبی-عروقی یا بیماریهای مزمن مانند دیابت هستند، شایعتر است. در برخی از افراد، فشار خون بهطور طبیعی در هنگام فعالیت افزایش مییابد، اما در بعضی بیماران، تست ورزش ممکن است باعث افت شدید فشار خون شود که میتواند منجر به سرگیجه، ضعف، از دست دادن تعادل و حتی بیهوشی (سنکوپ) شود.

کاهش ناگهانی فشار خون در هنگام تست ورزش میتواند نشاندهنده اختلال در تنظیم سیستم عصبی خودکار یا کاهش عملکرد مناسب قلب باشد. این مسئله بهویژه در بیمارانی که نارسایی قلبی دارند یا از داروهای ضد فشار خون قوی استفاده میکنند، اهمیت بیشتری دارد. تست ورزش در افرادی که مستعد افت فشار خون هستند، میتواند باعث کاهش جریان خون به قلب و در نهایت ایجاد علائمی مانند احساس خفگی، سردی بدن، تهوع و کاهش هوشیاری شود.
افرادی که دارای مشکلات شدید فشار خون هستند، ممکن است هنگام انجام تست ورزش با خطرات جدی روبهرو شوند. در بیماران با فشار خون کنترلنشده، افزایش ناگهانی فشار خون در حین تست ورزش میتواند منجر به سکته مغزی یا حمله قلبی شود. از سوی دیگر، افت فشار خون ناگهانی در برخی بیماران ممکن است باعث کاهش خونرسانی به قلب و مغز شده و فرد را دچار غش یا علائم خطرناک دیگر کند.
به همین دلیل، قبل از انجام تست ورزش، فشار خون بیمار باید بررسی و در صورت نیاز، ابتدا فشار خون به سطح ایمن کنترل شود. در مواردی که بیمار دچار نوسانات شدید فشار خون است، پزشک ممکن است روشهای جایگزین مانند تستهای تصویربرداری قلبی یا اکوکاردیوگرافی استرسی را توصیه کند.
برای مطالعه بیشتر: کاردیولوژی قلب
بیماران با مشکلات عروق کرونر یا دریچههای قلب
تست ورزش یک روش تشخیصی مهم برای بررسی عملکرد قلب و تشخیص بیماریهای قلبی است، اما در برخی بیماران، بهخصوص افرادی که دچار مشکلات عروق کرونر یا دریچههای قلب هستند، این آزمایش میتواند خطرات جدی به همراه داشته باشد. تست ورزش باعث افزایش ضربان قلب و نیاز عضله قلب به اکسیژن میشود، و اگر عروق کرونری یا دریچههای قلب دچار مشکلات جدی باشند، ممکن است تست ورزش باعث نارسایی قلبی، حمله قلبی یا سایر عوارض خطرناک شود.
تنگی شدید دریچه آئورت و خطرات تست ورزش
دریچه آئورت نقش مهمی در هدایت جریان خون از قلب به سراسر بدن دارد. در افرادی که دچار تنگی شدید دریچه آئورت هستند، باز شدن دریچه محدود شده و خونرسانی به اندامها کاهش پیدا میکند.
- تست ورزش در این بیماران خطرناک است، زیرا افزایش ضربان قلب و حجم خون خروجی میتواند باعث فشار بیشازحد به عضله قلب شود. در نتیجه، قلب قادر به جبران این افزایش نیاز نیست و ممکن است دچار نارسایی ناگهانی یا حتی ایست قلبی شود.
- این افراد ممکن است هنگام انجام تست ورزش دچار تنگی نفس شدید، درد قفسه سینه، سرگیجه و حتی از دست دادن هوشیاری شوند.
- تنگی شدید آئورت باعث میشود که قلب برای پمپ کردن خون به بدن، به تلاش بیشتری نیاز داشته باشد، اما در حین تست ورزش، افزایش فشار درون قلب میتواند منجر به مشکلات جدی، از جمله ادم ریوی (تجمع مایع در ریهها) یا آریتمیهای خطرناک شود.
- در این بیماران، تست ورزش معمولاً توصیه نمیشود و روشهای جایگزین مانند اکوکاردیوگرافی استرسی یا اسکن قلبی برای بررسی عملکرد قلب پیشنهاد میشود.

بیماری عروق کرونر تشدیدشده و خطرات تست ورزش
عروق کرونر وظیفه تأمین خون و اکسیژن به عضله قلب را دارند. اگر این عروق به دلیل رسوب چربی یا گرفتگی دچار تنگی شدید شوند، خونرسانی به قلب مختل میشود. در برخی بیماران، بیماری عروق کرونر در مرحله پیشرفته قرار دارد و علائم آن بهشدت تشدید شده است.
- تست ورزش در بیمارانی که بهتازگی دچار علائم شدیدی مانند درد قفسه سینه غیرقابلکنترل، تنگی نفس شدید یا سرگیجه مداوم شدهاند، بسیار خطرناک است.
- افزایش ضربان قلب و نیاز قلب به اکسیژن در هنگام تست ورزش میتواند باعث بدتر شدن وضعیت بیمار و حتی ایجاد حمله قلبی حین تست شود.
- این بیماران ممکن است هنگام انجام تست ورزش دچار آنژین شدید (درد شدید قفسه سینه ناشی از کاهش خونرسانی به قلب) شوند که نشانهای از عدم توانایی قلب در تأمین اکسیژن مورد نیاز عضله قلب است.
- علاوه بر درد قفسه سینه، ریسک آریتمیهای کشنده، سنکوپ (بیهوشی ناگهانی) و نارسایی حاد قلبی در این بیماران وجود دارد.
- افرادی که اخیراً دچار تشدید علائم بیماری عروق کرونر شدهاند، باید پیش از انجام تست ورزش تحت ارزیابیهای دقیقتر مانند آنژیوگرافی، اسکن هستهای قلب یا اکوکاردیوگرافی استرسی قرار بگیرند تا میزان خطر مشخص شود.
بیمارانی که دچار تنگی شدید دریچه آئورت یا بیماری عروق کرونر پیشرفته و تشدیدشده هستند، نباید تست ورزش انجام دهند، زیرا این آزمایش میتواند فشار بیشازحدی به قلب وارد کند و خطر نارسایی قلبی، سکته قلبی، بیهوشی ناگهانی یا حتی مرگ ناگهانی را افزایش دهد. پزشکان معمولاً در این بیماران از روشهای جایگزین مانند اکوکاردیوگرافی استرسی، اسکن قلبی یا آنژیوگرافی برای ارزیابی وضعیت قلب استفاده میکنند. بنابراین، قبل از انجام تست ورزش، بررسی دقیق وضعیت قلب و عروق بیمار توسط متخصص الزامی است تا از وقوع عوارض خطرناک جلوگیری شود.
برای مطالعه بیشتر: اکو قلب
افرادی که دچار مشکلات ریوی یا عضلانی هستند و محدودیتهای تست ورزش
تست ورزش بهعنوان یک ابزار تشخیصی برای بررسی عملکرد قلب و عروق مورد استفاده قرار میگیرد، اما این آزمایش نیاز به فعالیت بدنی متوسط تا شدید دارد. در برخی افراد، بهویژه کسانی که دچار بیماریهای شدید ریوی یا مشکلات اسکلتی-عضلانی هستند، انجام تست ورزش میتواند نهتنها دشوار بلکه خطرناک باشد. این افراد ممکن است در حین انجام تست ورزش دچار تنگی نفس، کمبود اکسیژن، درد شدید یا حتی ناتوانی در ادامه آزمایش شوند.
بیماران مبتلا به بیماریهای شدید ریوی و تست ورزش
عملکرد صحیح ریهها برای انجام تست ورزش بسیار مهم است، زیرا هنگام فعالیت بدنی، نیاز بدن به اکسیژن افزایش مییابد. در افرادی که دچار بیماریهای ریوی پیشرفته هستند، این افزایش نیاز میتواند مشکلات جدی ایجاد کند.
بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) و تست ورزش
- بیماران مبتلا به بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) معمولاً دچار تنگی نفس، کاهش ظرفیت تنفسی و نارسایی در تبادل اکسیژن و دیاکسیدکربن هستند.
- هنگام انجام تست ورزش، این بیماران ممکن است دچار هیپوکسی (کاهش سطح اکسیژن خون)، حملات شدید تنگی نفس، سرگیجه یا حتی از دست دادن هوشیاری شوند.
- تست ورزش در افراد مبتلا به COPD پیشرفته معمولاً توصیه نمیشود، زیرا میتواند فشار زیادی بر سیستم تنفسی وارد کند و خطر نارسایی تنفسی حاد را افزایش دهد.
آمفیزم شدید و تست ورزش
- آمفیزم یکی از اشکال بیماری COPD است که در آن کیسههای هوایی ریهها دچار آسیب دائمی میشوند و ظرفیت ریهها برای دریافت و دفع هوا کاهش پیدا میکند.
- بیماران مبتلا به آمفیزم شدید هنگام انجام تست ورزش ممکن است دچار کاهش شدید سطح اکسیژن خون، احساس خفگی و درد قفسه سینه شوند.
- در این بیماران، پزشکان معمولاً بهجای تست ورزش، روشهای جایگزین مانند اسکنهای تصویربرداری قلبی یا تستهای عملکرد ریوی را پیشنهاد میکنند.
آسم شدید و تست ورزش
- در افرادی که آسم کنترلنشده یا شدید دارند، انجام تست ورزش میتواند منجر به حملات آسمی، تنگی نفس شدید و نیاز به مداخله پزشکی فوری شود.
- تست ورزش میتواند در برخی از این بیماران باعث برونکواسپاسم ناشی از ورزش (تنگی ناگهانی مجاری تنفسی هنگام فعالیت بدنی) شود که در موارد شدید ممکن است خطرناک باشد.

افراد با مشکلات اسکلتی-عضلانی شدید و تست ورزش
تست ورزش نیاز به راه رفتن روی تردمیل یا رکاب زدن روی دوچرخه ثابت دارد. در افرادی که دچار مشکلات استخوانی، مفصلی یا عصبی-عضلانی شدید هستند، انجام تست ورزش ممکن است غیرممکن یا بسیار دردناک باشد.
آرتروز شدید زانو یا لگن و تست ورزش
- افرادی که دچار آرتروز شدید زانو یا لگن هستند، معمولاً به دلیل درد، التهاب و محدودیت حرکتی نمیتوانند تست ورزش را بهدرستی انجام دهند.
- این بیماران ممکن است هنگام انجام تست ورزش دچار درد شدید، تورم مفاصل و عدم توانایی ادامه آزمایش شوند.
- تست ورزش در این افراد نهتنها کمکی به تشخیص مشکلات قلبی نمیکند، بلکه میتواند باعث تشدید علائم آرتروز و آسیب بیشتر به مفاصل شود.
بیماریهای عصبی-عضلانی پیشرفته و تست ورزش
- افراد مبتلا به بیماریهایی مانند میاستنی گراویس، دیستروفی عضلانی یا اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) معمولاً دارای ضعف شدید عضلانی هستند که مانع انجام تست ورزش میشود.
- در این بیماران، تست ورزش ممکن است باعث خستگی شدید، از دست دادن کنترل عضلانی و ناتوانی در ادامه تست شود.
شکستگیهای اخیر یا جراحیهای ارتوپدی و تست ورزش
- افرادی که بهتازگی دچار شکستگی استخوانی، پارگی رباطها یا جراحی ارتوپدی مانند تعویض مفصل زانو یا لگن شدهاند، نباید تست ورزش انجام دهند.
- این بیماران ممکن است در هنگام تست ورزش دچار درد شدید، آسیب مجدد به ناحیه درمانشده یا کاهش توانایی حرکتی شوند.
افرادی که دچار مشکلات شدید ریوی یا اسکلتی-عضلانی هستند، معمولاً کاندیدای مناسبی برای انجام تست ورزش نیستند. بیمارانی که از COPD پیشرفته، آمفیزم، آسم شدید یا سایر بیماریهای ریوی مزمن رنج میبرند، ممکن است هنگام تست ورزش دچار تنگی نفس شدید، کاهش اکسیژن خون و عوارض خطرناک تنفسی شوند. همچنین، افرادی که دارای مشکلات اسکلتی-عضلانی شدید مانند آرتروز پیشرفته، بیماریهای عصبی-عضلانی یا شکستگیهای اخیر هستند، ممکن است به دلیل درد و محدودیت حرکتی قادر به انجام تست ورزش نباشند.
در چنین شرایطی، پزشکان معمولاً بهجای تست ورزش، روشهای جایگزین مانند تصویربرداری قلبی، اسکنهای هستهای، تستهای عملکرد ریوی یا ارزیابیهای بالینی غیرتهاجمی را پیشنهاد میکنند تا وضعیت سلامت قلب و ریهها را بدون ایجاد خطر برای بیمار بررسی کنند.
برای مطالعه بیشتر: اکو قلب
افراد با بیماریهای حاد و شرایط خاص
تست ورزش یکی از مهمترین روشهای بررسی عملکرد قلب و سیستم تنفسی است، اما برخی بیماریهای حاد و شرایط خاص میتوانند انجام این آزمایش را خطرناک کنند. در این بیماران، تست ورزش میتواند باعث تشدید علائم، کاهش اکسیژنرسانی و حتی بروز عوارض جدی مانند سنکوپ، مشکلات قلبی یا افت شدید سطح قند خون شود. به همین دلیل، پزشکان قبل از انجام تست ورزش، وضعیت کلی بیمار را بررسی میکنند تا از ایمنی این آزمایش اطمینان حاصل کنند.
بیماریهای عفونی یا تب شدید و محدودیتهای تست ورزش
بیماریهای عفونی شدید و تب بالا میتوانند بدن را تحت استرس زیادی قرار دهند. انجام تست ورزش در شرایطی که بدن در حال مبارزه با عفونت است، میتواند منجر به ضعف عمومی، افزایش فشار قلبی و حتی بدتر شدن وضعیت بیماری شود.
- در زمان تب بالا، تست ورزش میتواند باعث افزایش دمای بدن و تشدید علائم بیماری شود. هنگامی که بدن در حال مقابله با یک عفونت ویروسی یا باکتریایی است، انجام تست ورزش میتواند استرس مضاعفی ایجاد کند که ممکن است به افت فشار خون، سرگیجه و ضعف شدید منجر شود.
- افرادی که دچار عفونتهای تنفسی مانند آنفولانزا، ذاتالریه یا کووید-۱۹ هستند، نباید تست ورزش انجام دهند. در این بیماران، تست ورزش ممکن است باعث افزایش بار کاری ریهها و تشدید مشکلات تنفسی شود.
- عفونتهای باکتریایی حاد و تست ورزش: افرادی که به عفونتهای شدید باکتریایی مانند اندوکاردیت (عفونت دریچههای قلب) مبتلا هستند، باید تا زمان بهبودی کامل از انجام تست ورزش خودداری کنند، زیرا تست ورزش در این شرایط میتواند باعث بدتر شدن التهاب و افزایش خطر عوارض قلبی شود.
به طور کلی، در دوران بیماریهای عفونی حاد، بدن به استراحت نیاز دارد و انجام تست ورزش ممکن است باعث کاهش سطح انرژی، ضعف عمومی و حتی مشکلات قلبی شود. بنابراین، قبل از انجام تست ورزش، بیمار باید از نظر وجود تب، التهاب و عفونت فعال بررسی شود.

آنمی شدید و مشکلات تست ورزش
- آنمی (کمخونی) وضعیتی است که در آن میزان هموگلوبین و گلبولهای قرمز در خون کاهش مییابد. از آنجایی که هموگلوبین مسئول حمل اکسیژن در بدن است، کمخونی شدید میتواند باعث کاهش اکسیژنرسانی به قلب و عضلات در حین تست ورزش شود.
- در بیماران مبتلا به آنمی شدید، تست ورزش میتواند باعث ایجاد ضعف، خستگی زودرس و سرگیجه شود. کمبود اکسیژنرسانی در این افراد ممکن است توانایی قلب برای تأمین نیاز عضلات را کاهش دهد و خطر افت فشار خون در هنگام تست ورزش را افزایش دهد.
- در بیماران با آنمی ناشی از بیماریهای مزمن (مانند بیماریهای کلیوی یا سرطان)، تست ورزش ممکن است باعث تشدید علائم ضعف و تنگی نفس شود. از آنجا که سطح اکسیژن خون در این افراد پایینتر از حد نرمال است، تست ورزش میتواند باعث تشدید مشکلات تنفسی و افزایش بار قلب شود.
- در موارد آنمی ناشی از کمبود آهن، انجام تست ورزش ممکن است باعث افزایش ضربان قلب و خستگی مفرط شود. بیماران دچار کمخونی فقر آهن معمولاً در هنگام تست ورزش دچار تپش قلب شدید و افت توان فیزیکی میشوند.
برای افرادی که دچار کمخونی خفیف تا متوسط هستند، تست ورزش ممکن است قابل انجام باشد، اما باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شود. در موارد آنمی شدید (هموگلوبین کمتر از ۷-۸ گرم در دسیلیتر)، تست ورزش ممنوع است، زیرا میتواند باعث نارسایی قلبی و ضعف شدید شود.
دیابت کنترلنشده و خطرات تست ورزش
دیابت یکی از بیماریهایی است که میتواند تأثیر زیادی بر عملکرد قلب و سیستم عروقی داشته باشد. تست ورزش در بیماران دیابتی که قند خون آنها بهخوبی کنترل نشده است، ممکن است با خطرات مختلفی همراه باشد، از جمله افت یا افزایش ناگهانی قند خون در هنگام تست ورزش.
افت قند خون (هیپوگلیسمی) در هنگام تست ورزش
- بیمارانی که قبل از تست ورزش داروهای کاهشدهنده قند خون مانند انسولین یا سولفونیلاوره مصرف کردهاند، در معرض خطر افت شدید قند خون قرار دارند. تست ورزش باعث افزایش مصرف گلوکز توسط عضلات میشود و در بیمارانی که دوز بالای دارو مصرف کردهاند، میتواند منجر به کاهش ناگهانی قند خون شود.
- هیپوگلیسمی در هنگام تست ورزش میتواند باعث سرگیجه، ضعف شدید، لرزش، تعریق سرد و حتی از دست دادن هوشیاری شود. در موارد شدید، افت قند خون میتواند منجر به کما یا آسیبهای جدی به مغز و قلب شود.
- برای جلوگیری از افت قند خون در حین تست ورزش، بیماران دیابتی باید قبل از انجام تست، سطح قند خون خود را بررسی کنند و در صورت لزوم، مقدار کمی کربوهیدرات مصرف کنند.
افزایش ناگهانی قند خون (هیپرگلیسمی) در هنگام تست ورزش
- در بیمارانی که قند خون آنها قبل از تست ورزش بسیار بالاست (بیش از ۲۵۰-۳۰۰ میلیگرم در دسیلیتر)، تست ورزش میتواند وضعیت آنها را بدتر کند.
- افزایش استرس و فعالیت بدنی شدید در هنگام تست ورزش میتواند باعث آزاد شدن هورمونهای استرس مانند آدرنالین و کورتیزول شود، که این موضوع میتواند سطح قند خون را افزایش دهد.
- در بیماران دیابتی که دچار کتواسیدوز دیابتی (وضعیت خطرناک ناشی از افزایش قند خون و تجمع اسیدهای سمی در بدن) هستند، انجام تست ورزش بهشدت خطرناک است و ممکن است منجر به کمای دیابتی شود.
نوروپاتی دیابتی و مشکلات تست ورزش
- برخی بیماران دیابتی دچار نوروپاتی (آسیب عصبی) در پاها هستند، که این مسئله میتواند انجام تست ورزش روی تردمیل یا دوچرخه ثابت را مشکل کند.
- نوروپاتی میتواند باعث کاهش حس در پاها شود، که خطر افتادن یا آسیبدیدگی هنگام انجام تست ورزش را افزایش میدهد.
افرادی که دچار بیماریهای عفونی، آنمی شدید یا دیابت کنترلنشده هستند، نباید تست ورزش انجام دهند، زیرا این آزمایش میتواند وضعیت سلامتی آنها را بدتر کند. در بیماران مبتلا به عفونتهای شدید و تب بالا، تست ورزش میتواند باعث افزایش استرس بدن و ضعف شدید شود. افرادی که دچار کمخونی شدید هستند، ممکن است در حین تست ورزش دچار کاهش اکسیژنرسانی و خستگی مفرط شوند. بیماران دیابتی که قند خون آنها کنترل نشده است، ممکن است در حین تست ورزش دچار افت یا افزایش شدید قند خون شوند، که هر دو حالت میتوانند بسیار خطرناک باشند. بنابراین، قبل از انجام تست ورزش، بیماران با شرایط خاص باید توسط پزشک ارزیابی شوند تا از ایمنی این آزمایش اطمینان حاصل شود.
برای مطالعه بیشتر: اکو قلب
جمع بندی مقاله
تست ورزش یکی از مهمترین ابزارهای تشخیصی برای بررسی سلامت قلب و عملکرد سیستم گردش خون است. این آزمایش میتواند به پزشکان کمک کند تا مشکلات قلبی را شناسایی کرده و توانایی قلب در پاسخ به فعالیت فیزیکی را ارزیابی کنند. بااینحال، تست ورزش برای همه افراد ایمن و مناسب نیست. برخی از بیماران ممکن است به دلیل شرایط خاص پزشکی، در معرض خطر عوارض جدی مانند سکته قلبی، نارسایی تنفسی، افت شدید فشار خون یا مشکلات عضلانی قرار بگیرند.
پزشکان پیش از تجویز تست ورزش، وضعیت سلامت عمومی بیمار را بهدقت بررسی میکنند تا اطمینان حاصل کنند که این آزمایش خطری برای او ندارد. افرادی که دچار مشکلات حاد قلبی، فشار خون کنترلنشده، بیماریهای عروق کرونر پیشرفته، نارساییهای شدید ریوی یا عضلانی و شرایط خاصی مانند آنمی شدید، تب بالا یا دیابت کنترلنشده هستند، باید قبل از انجام تست ورزش با پزشک متخصص مشورت کنند. در برخی موارد، روشهای جایگزینی مانند اکوکاردیوگرافی استرسی، تستهای تصویربرداری قلبی یا آنژیوگرافی ممکن است گزینههای ایمنتری برای بررسی سلامت قلب باشند.
در نهایت، انجام تست ورزش باید تحت نظر پزشک متخصص و در شرایط کاملاً کنترلشده صورت گیرد. رعایت ملاحظات پزشکی و ارزیابی دقیق وضعیت بیمار میتواند از بروز خطرات احتمالی جلوگیری کرده و نتایج قابلاعتمادتری را ارائه دهد. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان قصد انجام تست ورزش را دارید، بهتر است ابتدا با پزشک مشورت کرده و مطمئن شوید که این آزمایش برای وضعیت سلامت شما مناسب و ایمن است.
دیدگاه ها