انالاپریل یکی از داروهای پرکاربرد در درمان بیماریهای قلبی عروقی است که بهطور خاص برای کنترل فشار خون بالا و بهبود عملکرد قلب تجویز میشود. این دارو که از خانواده مهارکنندههای آنزیم تبدیلکننده آنژیوتانسین (ACE inhibitors) محسوب میشود، با گشاد کردن رگها به کاهش فشار خون و کاهش بار قلب کمک میکند.
شناخت کامل از نحوه عملکرد، موارد مصرف، عوارض جانبی و نکات ایمنی مربوط به قرص انالاپریل میتواند به بیماران کمک کند تا با آگاهی بیشتر از آن استفاده کنند. در این مقاله قصد داریم مشخصات دارویی انالاپریل را بهطور کامل بررسی کنیم و پاسخ روشنی به این سؤال بدهیم که قرص انالاپریل چیست و چه کاربردهایی دارد.
آنچه در این مقاله میخوانید
- انالاپریل چیست؟
- مشخصات انالاپریل
- نحوه مصرف انالاپریل به چه صورت است؟
- موارد مصرف انالاپریل
- بهترین زمان مصرف انالاپریل
- قرص انالاپریل 20 برای چیست؟
- قرص انالاپریل ۵ برای چه بیماری تجویز میشود؟
- عوارض جانبی انالاپریل چیست؟
- موارد منع مصرف انالاپریل
- تداخلات دارویی انالاپریل
- توصیههای دارویی انالاپریل
- جمع بندی مقاله قرص انالاپریل
- سوالات متداول در رابطه با داروی انالاپریل
انالاپریل چیست؟
انالاپریل یک داروی تجویزی از دسته مهارکنندههای آنزیم ACE است که بیشتر برای درمان فشار خون بالا، نارسایی قلبی و پیشگیری از مشکلات قلبی عروقی در بیماران در معرض خطر استفاده میشود.
انالاپریل با مهار آنزیمی به نام آنژیوتانسین کانورتاز، از تنگ شدن عروق جلوگیری میکند و باعث گشاد شدن رگها میشود، در نتیجه فشار خون کاهش پیدا میکند و قلب بار کمتری را تحمل میکند. انالاپریل همچنین در برخی موارد برای محافظت از کلیهها در بیماران دیابتی تجویز میشود.
اثرات دارویی انالاپریل معمولاً چند ساعت پس از مصرف آغاز میشود و در صورت مصرف منظم، میتواند نقش مؤثری در کنترل پایدار فشار خون ایفا کند. انالاپریل ممکن است در اشکال مختلف مانند قرص یا محلول خوراکی عرضه شود و دوز آن بسته به شرایط بیمار، توسط پزشک تنظیم میشود.
برای مطالعه بیشتر: آیا پروپرانول آرامبخش است
مشخصات انالاپریل
💠نام دارو: انالاپریل
💠نام ژنریک: Enalapril
💠رده درمانی: داروی مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE)
💠شکل دارویی: معمولاً بهصورت قرص خوراکی تولید میشود؛ البته در برخی برندها به شکل محلول خوراکی نیز وجود دارد. دوزهای رایج قرصها معمولاً ۵، ۱۰ و ۲۰ میلیگرم هستند.
💠ترکیب اصلی: ماده مؤثر این دارو، انالاپریل مالئات (Enalapril Maleate) است که پس از ورود به بدن فعال شده و به فرم دارویی مؤثر خود، یعنی انالاپریلات، تبدیل میشود.
💠مکانیسم اثر: انالاپریل با مهار فعالیت آنزیم ACE، مانع تولید آنژیوتانسین ۲ میشود؛ مادهای که باعث تنگی عروق و افزایش فشار خون است. کاهش سطح آنژیوتانسین ۲ باعث گشاد شدن رگها، کاهش فشار خون و در نهایت کاهش بار کاری قلب میشود. همچنین انالاپریل میتواند از طریق کاهش ترشح هورمون آلدوسترون، میزان نمک و آب در بدن را متعادل نگه دارد و در کنترل بهتر نارسایی قلبی نیز نقش داشته باشد.

برای مطالعه بیشتر: قرص آتورواستاتین ۲۰ برای چیست
نحوه مصرف انالاپریل به چه صورت است؟
نحوه مصرف انالاپریل باید دقیقاً طبق تجویز پزشک انجام شود، زیرا دوز مناسب انالاپریل بسته به شرایط هر فرد مانند میزان فشار خون، وضعیت قلب، سن و عملکرد کلیهها متفاوت است.
معمولاً انالاپریل بهصورت قرص خوراکی، یک یا دو بار در روز همراه یا بدون غذا مصرف میشود. برای اینکه اثر انالاپریل بهطور مداوم در بدن حفظ شود، بهتر است دارو را هر روز در ساعت مشخصی مصرف کنید. قطع ناگهانی انالاپریل یا مصرف نامنظم آن ممکن است باعث بازگشت علائم بیماری یا افزایش فشار خون شود.
در شروع مصرف انالاپریل، برخی افراد ممکن است احساس سرگیجه یا افت فشار داشته باشند، بهخصوص اگر داروهای ادرارآور همزمان مصرف کنند، بنابراین لازم است مصرف انالاپریل در روزهای اول با دقت بیشتری انجام شود. نوشیدن مقدار کافی آب و پیگیری منظم فشار خون در دوره درمان با انالاپریل توصیه میشود، و در صورت بروز علائمی مثل سرفه خشک، ضعف یا تورم غیرعادی، باید با پزشک مشورت کرد.
موارد مصرف انالاپریل
قرص انالاپریل دارویی است که در درمان و پیشگیری از چندین مشکل قلبیعروقی و کلیوی استفاده میشود، و در ادامه به بررسی دقیق موارد مصرف این دارو خواهیم پرداخت:
درمان فشار خون بالا (Hypertension)
انالاپریل با گشاد کردن رگهای خونی، فشار خون را کاهش میدهد و از وارد شدن فشار بیش از حد به قلب جلوگیری میکند. مصرف منظم انالاپریل میتواند احتمال بروز سکته مغزی، نارسایی کلیوی و بیماریهای قلبی را بهطور قابلتوجهی کاهش دهد.
درمان نارسایی مزمن قلب (Chronic Heart Failure)
انالاپریل باعث کاهش مقاومت عروقی و کاهش حجم کاری قلب میشود، که در نتیجه عملکرد پمپاژ قلب بهتر میگردد. استفاده از انالاپریل در بیماران با نارسایی قلبی میتواند علائم را بهبود داده و نیاز به بستری را کاهش دهد.
پیشگیری از بروز نارسایی قلبی در بیماران پرخطر
در بیمارانی که عملکرد بطن چپ کاهش یافته یا سابقه بیماری کرونری دارند، انالاپریل میتواند از بروز نارسایی قلبی جلوگیری کند. انالاپریل با تأثیر بر سیستم رنین آنژیوتانسین، ساختار قلب را حفظ کرده و از پیشرفت بیماری جلوگیری میکند.
محافظت از کلیهها در بیماران دیابتی
انالاپریل با کاهش فشار داخل گلومرولهای کلیه، روند تخریب بافت کلیوی در بیماران دیابتی را کند میکند. مصرف انالاپریل بهویژه در افرادی که دفع پروتئین از ادرار دارند، به حفظ عملکرد کلیه کمک میکند.
کاهش خطر سکته مغزی و حمله قلبی در بیماران پرریسک
انالاپریل از طریق کنترل پایدار فشار خون و جلوگیری از انقباض شدید عروق، میتواند احتمال سکته یا حمله قلبی را در افراد پرریسک کاهش دهد. انالاپریل در این بیماران معمولاً بخشی از درمان ترکیبی پیشگیرانه محسوب میشود.
درمان ترکیبی با داروهای ادرارآور یا بتابلوکرها
انالاپریل در کنار داروهایی مانند فوروزماید یا متوپرولول مصرف میشود تا اثربخشی کنترل فشار خون و نارسایی قلبی بیشتر شود. این ترکیبها اغلب در شرایطی که انالاپریل بهتنهایی کافی نیست، تجویز میشوند.
برای مطالعه بیشتر: نحوه مصرف والزومیکس
بهترین زمان مصرف انالاپریل
بهترین زمان مصرف انالاپریل معمولاً بهطور روزانه و در یک ساعت مشخص از روز است تا سطح دارو در بدن ثابت باقی بماند. این دارو معمولاً یک یا دو بار در روز مصرف میشود، که بستگی به تجویز پزشک و وضعیت بیماری شما دارد.
توصیه میشود که انالاپریل را همراه با غذا یا بدون غذا مصرف کنید، زیرا غذا تأثیری بر جذب آن ندارد. بسیاری از پزشکان توصیه میکنند که این دارو در صبح یا شب مصرف شود تا از هرگونه عوارض جانبی مانند سرگیجه جلوگیری کنند. همچنین، برای افزایش اثربخشی و جلوگیری از فراموشی، مصرف انالاپریل در یک زمان مشخص هر روز پیشنهاد میشود.
قرص انالاپریل 20 برای چیست؟
قرص انالاپریل ۲۰ میلیگرم یکی از دوزهای رایج این دارو است که برای درمان فشار خون بالا و نارسایی قلبی مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو با مهار آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) به کاهش فشار خون کمک میکند و با گشاد کردن رگهای خونی، بار قلب را کاهش میدهد.
در برخی از بیماران، انالاپریل ۲۰ میلیگرم ممکن است برای پیشگیری از نارسایی قلبی یا برای محافظت از کلیهها در بیماران دیابتی نیز تجویز شود. دوز ۲۰ میلیگرم معمولاً در مواردی تجویز میشود که نیاز به تأثیر قویتری از دارو برای کنترل فشار خون یا درمان نارسایی قلبی باشد. توجه به دوز و زمان مصرف دارو بسیار مهم است و باید مطابق تجویز پزشک مصرف شود.
برای مطالعه بیشتر: آیا پروپرانول آرامبخش است
قرص انالاپریل ۵ برای چه بیماری تجویز میشود؟
قرص انالاپریل ۵ میلیگرم معمولاً برای درمان بیماریهایی مانند فشار خون بالا (Hypertension) و نارسایی قلبی (Chronic Heart Failure) تجویز میشود. این دوز معمولاً برای بیمارانی که نیاز به شروع درمان با دوز کم دارند یا بیمارانی که دارو را بهطور تدریجی افزایش میدهند، مناسب است.
همچنین، در افرادی که احتمال بروز عوارض جانبی بیشتری دارند، مانند سالمندان یا کسانی که عملکرد کلیوی آنها بهطور قابلتوجهی کاهش یافته است، از انالاپریل ۵ میلیگرم برای جلوگیری از بروز عوارض بیشتر استفاده میشود. این دارو با کاهش فشار خون و گشاد کردن عروق، به کاهش بار قلب و فشار وارده بر آن کمک میکند. در نهایت، دوز ۵ میلیگرم ممکن است برای کنترل فشار خون در افرادی که حساسیت بیشتری به دارو دارند، مؤثرتر باشد.

عوارض جانبی انالاپریل چیست؟
قرص انالاپریل مانند سایر داروها میتواند عوارض جانبی داشته باشد، هرچند که نه همه افراد به آنها دچار میشوند. برخی از عوارض شایع انالاپریل عبارتند از:
- سرفه خشک: یکی از عوارض رایج و ناخوشایند انالاپریل، سرفه خشک و مداوم است که ممکن است برای برخی از بیماران آزاردهنده باشد.
- سرگیجه یا افت فشار خون: بهویژه در ابتدای درمان، مصرف انالاپریل ممکن است باعث احساس سرگیجه یا افت فشار خون شود، خصوصاً هنگام تغییر وضعیت از نشسته به ایستاده.
- تورم (آنگیوئدم): تورم صورت، لبها، زبان و گلو یکی از عوارض نادر اما خطرناک است که در صورت بروز باید فوراً به پزشک مراجعه شود.
- اختلالات گوارشی: درد شکم، تهوع، استفراغ یا اسهال ممکن است در برخی از افراد دیده شود.
- مشکلات کلیوی: مصرف انالاپریل میتواند باعث افزایش سطح کراتینین خون و کاهش عملکرد کلیه شود که نیاز به پیگیری منظم عملکرد کلیه دارد.
- درد عضلانی یا ضعف: برخی بیماران ممکن است در طول مصرف دارو دچار ضعف عضلانی یا درد شوند.
- سرفه یا تنگی نفس: در برخی از بیماران ممکن است سرفه همراه با تنگی نفس رخ دهد.
در صورت بروز هرکدام از این عوارض، بهویژه علائمی مانند تورم شدید صورت یا گلو، یا مشکلات تنفسی، باید فوراً مصرف دارو را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید. همچنین پیگیری منظم فشار خون و عملکرد کلیه در طول درمان با انالاپریل ضروری است.
برای مطالعه بیشتر: قرص آتورواستاتین ۲۰ برای چیست
موارد منع مصرف انالاپریل
⚠️حساسیت به انالاپریل یا سایر مهارکنندههای ACE: اگر فرد سابقه واکنش آلرژیک شدید مانند آنگیوئدم (تورم شدید صورت، لبها، زبان یا گلو) به انالاپریل یا داروهای مشابه داشته باشد، نباید این دارو را مصرف کند.
⚠️سابقه آنگیوئدم ایدیوپاتیک یا ارثی: بیماران با سابقه تورم ارثی یا بدون علت مشخص در ناحیه صورت و گلو نباید از انالاپریل استفاده کنند، زیرا خطر تورم مجدد جدی وجود دارد.
⚠️بارداری: انالاپریل در دوران بارداری، بهویژه در سهماهه دوم و سوم، میتواند به جنین آسیب برساند و بههیچوجه نباید در دوران بارداری مصرف شود.
⚠️شیردهی: مصرف انالاپریل در دوران شیردهی ممنوع است، چون ممکن است از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شده و برای او خطرناک باشد.
⚠️اختلال شدید در عملکرد کلیه یا کلیههای دوطرفه باریک شده: در بیمارانی که مشکل شدید کلیوی دارند یا شریانهای کلیوی آنها تنگ شده است (استنوز دوطرفه شریان کلیوی)، مصرف انالاپریل میتواند باعث وخامت عملکرد کلیه شود.
⚠️سطح بالای پتاسیم خون (هایپرکالمی): اگر فردی دچار پتاسیم بالا در خون باشد، مصرف انالاپریل ممکن است وضعیت را بدتر کند و خطر آریتمی قلبی افزایش یابد.
⚠️مصرف همزمان با داروهای خاص: داروهایی مانند آلیسکیرن (در بیماران دیابتی)، داروهای پتاسیمدار، مکملهای پتاسیم، یا داروهای دیگر ضدفشار خون باید با احتیاط مصرف شوند، چون میتوانند با انالاپریل تداخل خطرناک داشته باشند.
⚠️نارسایی شدید کبدی: چون انالاپریل در کبد فعال میشود، در بیماران با نارسایی شدید کبدی مصرف آن باید با احتیاط زیاد یا کاملاً ممنوع باشد.
در صورت داشتن هر یک از این شرایط، باید پیش از مصرف انالاپریل حتماً با پزشک مشورت شود.
برای مطالعه بیشتر: نحوه مصرف والزومیکس
تداخلات دارویی انالاپریل
تداخلات دارویی انالاپریل موضوع بسیار مهمی است که هنگام مصرف این دارو باید به آن توجه ویژه داشت، زیرا انالاپریل ممکن است با برخی داروها یا مکملها واکنش نشان دهد و موجب کاهش اثر درمانی یا بروز عوارض خطرناک شود. شناخت این تداخلات برای پیشگیری از مشکلات جدی در روند درمان حیاتی است.
🔺داروهای دیورتیک (ادرارآور): مصرف همزمان انالاپریل با داروهای مدر مثل فوروزماید یا هیدروکلروتیازید میتواند باعث افت شدید فشار خون، بهویژه پس از اولین دوز انالاپریل شود.
🔺مکملهای پتاسیم یا داروهای افزایشدهنده پتاسیم خون: داروهایی مانند اسپیرونولاکتون، آمیلوراید، تریامترن یا مکملهای پتاسیم ممکن است با انالاپریل تداخل داشته باشند و منجر به هایپرکالمی (افزایش بیشازحد پتاسیم خون) شوند.
🔺داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs): داروهایی مثل ایبوپروفن یا ناپروکسن، در صورت مصرف همزمان با انالاپریل، ممکن است اثربخشی این دارو را کاهش داده و حتی موجب آسیب کلیه شوند، بهخصوص در بیماران مسن یا مبتلا به نارسایی کلیه.
🔺لیتیوم: انالاپریل میتواند باعث افزایش سطح لیتیوم در خون شود که ممکن است منجر به مسمومیت با لیتیوم گردد. در صورت نیاز به مصرف همزمان، پایش دقیق سطح لیتیوم ضروری است.
🔺داروهای ضدفشار خون دیگر: مصرف همزمان انالاپریل با سایر داروهای ضدفشار خون مثل مسدودکنندههای بتا (مانند آتنولول یا متوپرولول) یا مسدودکنندههای کانال کلسیم (مثل آملودیپین) ممکن است باعث افت فشار خون شدید شود و نیاز به تنظیم دوز دارد.
🔺آلیسکیرن (در بیماران دیابتی یا با نارسایی کلیه): مصرف همزمان آلیسکیرن با انالاپریل در بیماران دیابتی یا دارای نارسایی کلیه ممنوع است، زیرا احتمال بروز مشکلات کلیوی و هایپرکالمی بالا میرود.
🔺داروهای بیهوشی یا آرامبخشها: استفاده همزمان با انالاپریل ممکن است باعث افت شدید فشار خون در زمان جراحی شود. بنابراین در صورت انجام عمل جراحی، پزشک باید از مصرف انالاپریل مطلع باشد.
نکته مهم:
برای جلوگیری از بروز عوارض جدی، لازم است پیش از شروع انالاپریل، فهرست کامل داروها، مکملها، و حتی داروهای گیاهی که مصرف میکنید را به پزشک اطلاع دهید. تنظیم دوز و پایش وضعیت بالینی بیمار در صورت وجود تداخل، اهمیت بالایی دارد.
توصیههای دارویی انالاپریل
توصیههای دارویی انالاپریل بخش مهمی از اطلاعات مربوط به این دارو را تشکیل میدهند که رعایت آنها میتواند به افزایش اثربخشی درمان و کاهش عوارض جانبی کمک کند. هنگام مصرف انالاپریل، باید به نکات خاصی توجه کرد تا هم فشار خون کنترل شود و هم از آسیبهای احتمالی به قلب، کلیه یا سایر اندامها پیشگیری گردد. در ادامه به مهمترین توصیههای دارویی مربوط به انالاپریل میپردازیم:
- انالاپریل را هر روز در یک ساعت مشخص مصرف کنید تا سطح دارو در خون ثابت بماند و اثربخشی آن حفظ شود.
- در صورت فراموشی یک نوبت از مصرف انالاپریل، بهمحض یادآوری مصرف کنید، اما اگر به زمان نوبت بعدی نزدیک هستید، از مصرف دوز فراموششده خودداری کرده و دوز بعدی را طبق برنامه مصرف نمایید. هیچگاه دو دوز انالاپریل را پشتسرهم مصرف نکنید.
- مصرف انالاپریل همراه با مقدار کافی آب توصیه میشود. این کار از بروز خشکی دهان، افت فشار خون ناگهانی یا مشکلات کلیوی جلوگیری میکند.
- از مصرف همزمان انالاپریل با داروهای ادرارآور، مکمل پتاسیم یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (مانند ایبوپروفن) بدون مشورت پزشک خودداری کنید، چون این ترکیبها میتوانند باعث افزایش پتاسیم خون، افت فشار یا اختلال عملکرد کلیه شوند.
- در طول مصرف انالاپریل، فشار خون خود را مرتب کنترل کنید تا از تأثیر مناسب دارو مطمئن شوید و در صورت نوسانات شدید، به پزشک اطلاع دهید.
- اگر هنگام مصرف انالاپریل دچار علائمی مانند سرفه خشک مداوم، سرگیجه شدید، یا تورم صورت و لبها شدید، مصرف دارو را متوقف کرده و سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
- در صورت بارداری یا قصد بارداری، انالاپریل نباید مصرف شود. این دارو در دوران بارداری بهویژه در سهماهه دوم و سوم میتواند به جنین آسیب برساند.
- پیش از هرگونه جراحی یا بیهوشی، پزشک خود را از مصرف انالاپریل مطلع کنید، زیرا ممکن است با داروهای بیهوشی تداخل داشته و باعث افت فشار ناگهانی شود.
برای مطالعه بیشتر: آیا پروپرانول آرامبخش است
جمع بندی مقاله قرص انالاپریل
در نهایت، انالاپریل یکی از داروهای مؤثر و پرکاربرد در درمان فشار خون بالا و نارسایی قلبی است که با مکانیسم مهار آنزیم تبدیلکننده آنژیوتانسین (ACE)، نقش مهمی در بهبود عملکرد قلب و محافظت از کلیهها، بهویژه در بیماران دیابتی، ایفا میکند.
با این حال، مصرف انالاپریل باید تحت نظر پزشک و با رعایت کامل توصیههای دارویی صورت گیرد، چرا که بیتوجهی به تداخلات، عوارض جانبی یا موارد منع مصرف میتواند منجر به بروز مشکلات جدی شود. در صورتی که به دنبال درمانی مطمئن برای کنترل فشار خون یا بهبود عملکرد قلب هستید، انالاپریل میتواند انتخاب مؤثری باشد، البته به شرطی که با آگاهی کامل و نظارت متخصص همراه باشد.
سوالات متداول در رابطه با داروی انالاپریل
-
انالاپریل برای چی استفاده میشود؟
انالاپریل دارویی از خانواده مهارکنندههای ACE است که برای درمان فشار خون بالا، نارسایی قلبی و محافظت از کلیهها در بیماران دیابتی تجویز میشود.
-
آیا انالاپریل باعث سرفه میشود؟
بله، یکی از عوارض شایع انالاپریل سرفه خشک مداوم است که در صورت آزاردهنده بودن، باید با پزشک مشورت کرد.
-
آیا مصرف انالاپریل در دوران بارداری مجاز است؟
خیر، انالاپریل در دوران بارداری ممنوع است و ممکن است به جنین آسیب برساند.
-
آیا میتوان انالاپریل را با داروهای دیگر مصرف کرد؟
برخی داروها با انالاپریل تداخل دارند، بنابراین قبل از مصرف هر داروی دیگر باید با پزشک مشورت شود.
-
اگر یک نوبت مصرف انالاپریل را فراموش کنم، چه کنم؟
بهمحض یادآوری مصرف کنید، اما اگر به نوبت بعدی نزدیک است، فقط همان نوبت بعدی را مصرف کنید. هرگز دوز دو برابر مصرف نکنید.
-
آیا انالاپریل برای کلیه ضرر دارد؟
در دوز مناسب و تحت نظر پزشک، انالاپریل از کلیه محافظت میکند، اما در صورت مصرف نادرست ممکن است عملکرد کلیه را مختل کند.
دیدگاه ها