پورت شیمی درمانی چیست و چگونه انجام می‌شود؟

پورت شیمی‌درمانی یکی از روش‌های نوین و کاربردی در روند درمان سرطان است که به بیماران کمک می‌کند شیمی‌درمانی با راحتی و دقت بیشتری انجام شود. این وسیله کوچک که در زیر پوست کار گذاشته می‌شود، امکان تزریق دارو و نمونه‌گیری را بدون نیاز به رگ‌گیری‌های مکرر فراهم می‌کند و همین موضوع باعث کاهش درد و استرس بیمار می‌شود. استفاده از پورت نه‌تنها کیفیت زندگی فرد را در طول درمان افزایش می‌دهد، بلکه روند کار تیم پزشکی را هم آسان‌تر می‌سازد. با ما همراه باشید تا در ادامه با جزئیات بیشتری درباره پورت شیمی‌درمانی و نحوه انجام آن آشنا شوید.

پورت شیمی درمانی چیست؟

پورت شیمی درمانی یک وسیله پزشکی کوچک و کاربردی است که برای تسهیل روند درمان بیماران مبتلا به سرطان مورد استفاده قرار می‌گیرد. پورت شیمی درمانی معمولاً زیر پوست قفسه سینه کار گذاشته می‌شود و از طریق یک کاتتر به ورید بزرگ متصل است. با وجود پورت شیمی درمانی، تزریق دارو، مایعات و حتی نمونه‌گیری‌های مکرر بدون نیاز به رگ‌گیری‌های سخت و دردناک انجام می‌شود و کیفیت درمان به شکل قابل توجهی افزایش می‌یابد.

برای مطالعه بیشتر: بهترین زمان مصرف قرص لوزارتان 25

مزایای پورت شیمی درمانی چیست؟

پورت شیمی درمانی علاوه بر راحت‌تر کردن تزریق دارو، مزایای متعددی دارد که هم سلامت جسمی بیمار را حفظ می‌کند و هم تجربه درمان را آسان‌تر و آرام‌تر می‌سازد؛ در ادامه مهم‌ترین فواید پورت شیمی درمانی را به‌صورت کامل بررسی می‌کنیم.

⇐ تزریق آسان و بدون دردسر

پورت شیمی درمانی این امکان را فراهم می‌کند که داروهای شیمی درمانی به راحتی وارد بدن شوند، بدون این‌که نیاز به رگ‌گیری‌های مکرر و دردناک باشد. این موضوع برای بیمارانی که رگ‌های ضعیف دارند بسیار حیاتی است.

⇐ کاهش آسیب به رگ‌ها

تزریق مستقیم داروهای شیمیایی می‌تواند باعث التهاب و آسیب جدی به رگ‌های سطحی شود. پورت شیمی درمانی با اتصال به یک ورید بزرگ، این خطر را به حداقل می‌رساند و سلامت رگ‌ها را حفظ می‌کند.

⇐ امکان استفاده طولانی‌مدت

پورت شیمی درمانی معمولاً ماه‌ها و حتی سال‌ها در بدن باقی می‌ماند و به همین دلیل بیماران مجبور به تحمل نصب مجدد وسایل تزریق نیستند. این ویژگی روند درمان طولانی‌مدت سرطان را بسیار ساده‌تر می‌کند.

⇐ کاهش استرس و اضطراب بیمار

بسیاری از بیماران از سوزن‌زنی‌های مکرر دچار اضطراب می‌شوند. پورت شیمی درمانی با حذف این نیاز، استرس روانی بیمار را کاهش داده و تجربه درمانی آرام‌تری ایجاد می‌کند.

⇐ امکان نمونه‌گیری راحت

پورت شیمی درمانی تنها برای تزریق دارو کاربرد ندارد، بلکه می‌توان از آن برای نمونه‌گیری خون هم استفاده کرد. این ویژگی باعث می‌شود بیمار مجبور به رگ‌گیری‌های متعدد برای آزمایش‌ها نباشد.

⇐ افزایش ایمنی در تزریق دارو

داروهای شیمی درمانی باید با دقت و ایمنی بالا تزریق شوند. پورت شیمی درمانی این فرآیند را کنترل‌شده‌تر و مطمئن‌تر می‌سازد و خطر نشت دارو به بافت اطراف را کاهش می‌دهد.

⇐ بهبود کیفیت زندگی بیمار

پورت شیمی درمانی به بیماران کمک می‌کند روند درمان را با درد و ناراحتی کمتر طی کنند، به همین دلیل کیفیت زندگی آن‌ها در طول درمان به طور محسوسی بهتر می‌شود.

برای مطالعه بیشتر: قرص آتورواستاتین ۲۰ برای چیست

کاربرد پورت شیمی درمانی چیست؟

• تزریق داروهای شیمی درمانی به صورت مکرر و طولانی‌مدت
• انتقال مایعات درمانی و تغذیه داخل وریدی
• نمونه‌گیری خون بدون نیاز به رگ‌گیری‌های متعدد
• تزریق داروهای ضروری اورژانسی سریع و مطمئن
• کاهش آسیب به رگ‌ها و جلوگیری از التهاب و زخم ناشی از تزریق مستقیم داروهای شیمیایی
• فراهم کردن مسیر ایمن برای داروهای تحریک‌کننده و قوی
• امکان استفاده طولانی‌مدت در طول دوره درمان سرطان

نحوه کارگذاری پورت شیمی درمانی چگونه است؟

کارگذاری پورت شیمی درمانی یک فرایند نسبتاً ساده اما دقیق است که معمولاً توسط پزشک متخصص و در محیط بیمارستان یا کلینیک انجام می‌شود. ابتدا ناحیه‌ای از قفسه سینه یا بازو که قرار است پورت شیمی درمانی در آن کار گذاشته شود، با داروی بی‌حسی موضعی آماده می‌شود تا بیمار در طول فرایند کمترین درد را احساس کند. سپس پزشک یک برش کوچک روی پوست ایجاد کرده و پورت شیمی درمانی را در زیر پوست قرار می‌دهد.

یک کاتتر ظریف از پورت شیمی درمانی به ورید بزرگ متصل می‌شود تا داروها به صورت مستقیم وارد جریان خون شوند. پس از قرارگیری پورت شیمی درمانی، محل برش با بخیه بسته شده و روی آن پانسمان می‌شود. کل این فرایند معمولاً کمتر از یک ساعت طول می‌کشد و بیمار پس از مدت کوتاهی می‌تواند فعالیت‌های روزمره خود را از سر بگیرد.

یکی از مزیت‌های مهم پورت شیمی درمانی این است که پس از کارگذاری، تزریق داروهای شیمی درمانی، نمونه‌گیری خون و حتی انتقال مایعات درمانی بدون نیاز به رگ‌گیری‌های مکرر انجام می‌شود. مراقبت صحیح از محل کارگذاری پورت شیمی درمانی و تمیز نگه داشتن آن، نقش مهمی در جلوگیری از عفونت و افزایش طول عمر پورت دارد.

برای مطالعه بیشتر: قرص متوپرولول سوکسینات 23.75 برای چیست

عوارض پورت شیمی درمانی چیست؟

هرچند پورت شیمی درمانی فواید زیادی دارد، اما مانند هر فرایند پزشکی دیگری ممکن است با عوارضی همراه باشد؛ در ادامه مهم‌ترین عوارض پورت شیمی درمانی و نکات مربوط به هر یک را بررسی می‌کنیم.

عفونت محل کارگذاری

یکی از شایع‌ترین عوارض پورت شیمی درمانی، عفونت در ناحیه‌ای است که پورت زیر پوست قرار گرفته است. مراقبت دقیق از محل و رعایت بهداشت می‌تواند این ریسک را کاهش دهد.

لخته شدن خون (ترومبوز)

پورت شیمی درمانی می‌تواند باعث تشکیل لخته در ورید متصل شود. این مشکل ممکن است جریان دارو را مختل کند و نیاز به درمان دارویی یا تغییر محل پورت داشته باشد.

جابجایی یا جابه‌جایی کاتتر

گاهی کاتتر پورت شیمی درمانی ممکن است کمی جابه‌جا شود یا از محل اصلی خود خارج شود که این موضوع نیاز به بررسی فوری توسط پزشک دارد.

درد یا ناراحتی در محل پورت

پس از کارگذاری پورت شیمی درمانی، برخی بیماران درد یا حساسیت خفیف در ناحیه دارند. این درد معمولاً موقت است و با مراقبت‌های ساده کاهش می‌یابد.

خونریزی یا کبودی

در زمان کارگذاری یا پس از استفاده از پورت شیمی درمانی ممکن است خونریزی یا کبودی در اطراف محل برش ایجاد شود که معمولاً با فشار موضعی و مراقبت‌های استاندارد کنترل می‌شود.

مشکلات عملکردی پورت

گاهی پورت شیمی درمانی به دلیل انسداد، نشت دارو یا اشکال در کاتتر به درستی کار نمی‌کند. این مشکل معمولاً با بررسی پزشک و تمیز کردن یا تعویض پورت رفع می‌شود.

عوارض نادر جدی

در موارد بسیار نادر، پورت شیمی درمانی می‌تواند باعث آسیب به ورید بزرگ یا ایجاد مشکلات جدی‌تر در قلب شود، اما با کارگذاری توسط تیم متخصص، این ریسک به حداقل می‌رسد.

علائم عفونت پورت شیمی درمانی

• قرمزی و تورم در اطراف محل پورت
• درد یا حساسیت شدید در ناحیه پورت
• ترشح یا چرک از محل برش
• تب یا لرز
• احساس گرمی یا التهاب در محل پورت
• سخت شدن یا حساس شدن بافت اطراف پورت
• گاهی افزایش ضربان قلب یا احساس ضعف عمومی

برای مطالعه بیشتر: بهترین زمان مصرف قرص لوزارتان 25

برداشتن پورت شیمی درمانی چگونه انجام می‌شود؟

برداشتن پورت شیمی درمانی مراحل مشخصی دارد؛ در ادامه، این مراحل را به صورت ساده و مرحله‌ای بررسی می‌کنیم.

۱. آماده‌سازی بیمار و محل پورت

محل پورت شیمی درمانی با ضدعفونی کننده تمیز می‌شود و داروی بی‌حسی موضعی برای کاهش درد تزریق می‌شود.

۲. ایجاد برش کوچک روی پوست

پزشک برشی کوچک روی پوست درست بالای محل پورت شیمی درمانی ایجاد می‌کند تا بتواند دستگاه را از زیر پوست خارج کند.

۳. خارج کردن پورت و کاتتر

پورت شیمی درمانی به آرامی از زیر پوست برداشته می‌شود و کاتتر متصل به ورید نیز جدا می‌شود.

۴. کنترل خونریزی و بستن محل برش

پس از خارج کردن پورت شیمی درمانی، محل برش بررسی و خونریزی کنترل می‌شود و با بخیه یا چسب پزشکی بسته می‌شود.

۵. مراقبت‌های بعد از برداشتن پورت

محل برداشتن پورت شیمی درمانی باید تمیز و خشک نگه داشته شود و در روزهای اول مراقبت‌های لازم برای جلوگیری از عفونت انجام شود.

۶. بازگشت به فعالیت‌های روزمره

بیشتر بیماران می‌توانند پس از چند روز فعالیت‌های معمول خود را از سر بگیرند، البته با رعایت توصیه‌های پزشک.

توصیه‌های لازم بعد از پورت شیمی درمانی

⇐ مراقبت از محل پورت: محل پورت شیمی درمانی باید همیشه تمیز و خشک نگه داشته شود. از لمس کردن یا فشار دادن محل پورت بدون نیاز خودداری کنید.

⇐ تعویض پانسمان به موقع: اگر پانسمان روی محل پورت وجود دارد، طبق دستور پزشک آن را به موقع تعویض کنید تا از عفونت جلوگیری شود.

⇐ رعایت بهداشت شخصی: قبل از دست زدن به محل پورت یا تغییر پانسمان، دست‌ها را کاملاً با صابون بشویید و در صورت امکان از دستکش یک‌بار مصرف استفاده کنید.

⇐ عدم انجام فعالیت سنگین: تا چند روز بعد از کارگذاری یا برداشتن پورت شیمی درمانی از انجام فعالیت‌های سنگین، ورزش‌های شدید یا بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.

⇐ مشاهده علائم عفونت: در صورت بروز قرمزی، تورم، درد شدید، ترشح یا تب، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید؛ این‌ها از علائم عفونت پورت شیمی درمانی هستند.

⇐ نوشیدن آب کافی و تغذیه سالم: رعایت رژیم غذایی سالم و مصرف آب کافی به بهبود سریع‌تر و کاهش عوارض بعد از پورت شیمی درمانی کمک می‌کند.

⇐ پیگیری و ویزیت‌های منظم: جلسات پیگیری با پزشک برای بررسی وضعیت پورت شیمی درمانی بسیار مهم است تا هرگونه مشکل احتمالی سریعاً شناسایی و درمان شود.

⇐ آمادگی برای درمان‌های بعدی: اگر پورت شیمی درمانی برای ادامه شیمی درمانی نصب شده است، از سلامت محل پورت و عملکرد آن قبل از هر جلسه اطمینان حاصل کنید.

برای مطالعه بیشتر: قرص آتورواستاتین ۲۰ برای چیست

نکات کلیدی در مراقبت از پورت شیمی درمانی

✅ تمیز و خشک نگه داشتن محل پورت شیمی درمانی: همیشه محل پورت شیمی درمانی باید تمیز و خشک باشد تا خطر عفونت کاهش یابد. از تماس مستقیم با آب یا آلودگی‌های محیطی خودداری کنید.

✅ عدم فشار یا دستکاری محل پورت شیمی درمانی: از فشار دادن یا ماساژ دادن پورت شیمی درمانی بدون دلیل خودداری کنید؛ این کار ممکن است باعث آسیب به بافت‌های اطراف و جابجایی پورت شود.

✅ تعویض به موقع پانسمان پورت شیمی درمانی: پانسمان محل پورت شیمی درمانی را طبق دستور پزشک و به موقع تعویض کنید تا از تجمع باکتری و عفونت جلوگیری شود.

✅ رعایت بهداشت دست‌ها قبل از تماس با پورت شیمی درمانی: قبل از لمس محل پورت شیمی درمانی یا تعویض پانسمان، دست‌ها را کاملاً بشویید و در صورت امکان از دستکش استریل استفاده کنید.

✅ مشاهده و گزارش علائم غیرطبیعی پورت شیمی درمانی: هرگونه قرمزی، تورم، درد شدید، ترشح یا تب را فوراً به پزشک اطلاع دهید؛ این‌ها از نشانه‌های عفونت یا مشکل در پورت شیمی درمانی هستند.

✅ اجتناب از فعالیت‌های سنگین یا ورزش شدید: تا زمان تثبیت پورت شیمی درمانی و بهبود محل کارگذاری، از فعالیت‌های سنگین و ورزش‌های شدید خودداری کنید.

✅ پیگیری منظم وضعیت پورت شیمی درمانی: جلسات پیگیری با پزشک برای بررسی عملکرد و سلامت پورت شیمی درمانی بسیار مهم است تا مشکلات احتمالی سریع شناسایی شوند.

✅ استفاده صحیح از پورت شیمی درمانی در طول درمان: هر بار که برای شیمی درمانی یا تزریق دارو از پورت شیمی درمانی استفاده می‌کنید، از تکنیک‌های استریل و درست برای جلوگیری از انسداد یا عفونت اطمینان حاصل کنید.

✅ آمادگی برای اقدامات اورژانسی مرتبط با پورت شیمی درمانی: همیشه بدانید در صورت بروز درد شدید، خونریزی یا هر مشکل غیرمنتظره با پورت شیمی درمانی چه اقداماتی باید انجام دهید و چه کسی را مطلع کنید.

مدت زمان ماندگاری پورت شیمی درمانی در بدن چقدر است؟

مدت زمان ماندگاری پورت شیمی درمانی در بدن بستگی به نوع پورت، شرایط جسمانی بیمار و تعداد جلسات شیمی درمانی دارد. معمولاً پورت شیمی درمانی می‌تواند بین چند ماه تا چند سال در بدن باقی بماند، به شرطی که مراقبت‌های لازم رعایت شود و هیچ عارضه‌ای مانند عفونت یا انسداد ایجاد نشود.

با پیگیری منظم پزشک و نگهداری صحیح پورت شیمی درمانی، این وسیله می‌تواند تا پایان دوره درمان با ایمنی کامل مورد استفاده قرار گیرد و فرآیند تزریق داروهای شیمی درمانی را برای بیمار راحت‌تر و بدون دردسر کند.

قیمت پورت شیمی درمانی در سال 1404

پورت شیمی درمانی برند Perouse (پرووز)← قیمت این پورت در بازار ایران حدود ۲٫۵۰۰٫۰۰۰ تومان است.

پورت شیمی درمانی برند Smiths Medical (Deltec)← این برند نیز در بازار ایران موجود است، اما قیمت دقیق آن بستگی به واردکننده و شرایط بازار دارد.

پورت شیمی درمانی برند AngioDynamics← قیمت این پورت در برخی منابع حدود ۸۰۰٫۰۰۰ تومان ذکر شده است.

هزینه عمل جراحی کارگذاری پورت شیمی درمانی

هزینه عمل جراحی کارگذاری پورت شیمی درمانی به نوع بیمارستان (دولتی یا خصوصی)، نوع اتاق بستری و سایر خدمات بستگی دارد. به‌عنوان مثال:

بیمارستان تخصصی و فوق تخصصی سرطان برکت: هزینه‌های بستری در اتاق دو تختی حدود ۵۹٫۵۱۰٫۰۰۰ تومان است.

بیمارستان پیمبران: هزینه بستری در اتاق یک‌تختی از ۵۷٫۵۱۸٫۰۰۰ تومان شروع می‌شود.

بیمارستان نیاش: هزینه شیمی درمانی در هر روز حدود ۱۸۰٫۰۰۰٫۰۰۰ تومان است.

در مجموع، هزینه‌های مرتبط با پورت شیمی درمانی شامل خرید پورت و هزینه‌های عمل جراحی می‌شود که بسته به نوع برند پورت، نوع بیمارستان و خدمات ارائه‌شده متغیر است. برای دریافت اطلاعات دقیق‌تر و به‌روزتر، توصیه می‌شود با بیمارستان‌ها یا مراکز درمانی معتبر تماس حاصل فرمایید.

برای مطالعه بیشتر: قرص آتورواستاتین ۲۰ برای چیست

FAQ | سوالات متداول درباره پورت شیمی درمانی

نتیجه گیری مقاله: پورت شیمی درمانی

پورت شیمی درمانی یک ابزار حیاتی و کاربردی برای درمان راحت‌تر بیماران سرطانی است که با کاهش درد و آسیب به رگ‌ها، تزریق داروهای شیمی درمانی را ساده‌تر می‌کند. مراقبت صحیح، رعایت نکات بهداشتی و پیگیری منظم وضعیت پورت شیمی درمانی، نقش مهمی در پیشگیری از عوارض و افزایش کارایی آن دارد. با آگاهی از مزایا، کاربردها و نحوه استفاده درست، پورت شیمی درمانی می‌تواند تجربه درمانی بیمار را به شکل قابل توجهی بهبود بخشد.