بتابلاکرها یکی از مهم‌ترین داروهای قلبی هستند که با کاهش تأثیر هورمون‌های استرس مانند آدرنالین، به بهبود عملکرد قلب کمک می‌کنند. این داروها با کاهش ضربان قلب، کاهش فشار خون و کاهش نیاز عضله قلب به اکسیژن، به بیماران قلبی کمک می‌کنند تا زندگی سالم‌تری داشته باشند. اما بتابلاکرها چگونه این تأثیرات را ایجاد می‌کنند و در چه شرایطی مورد استفاده قرار می‌گیرند؟ در این مقاله، به بررسی نحوه عملکرد بتابلاکرها و نقش آن‌ها در حفظ سلامت قلب می‌پردازیم.
- بتابلاکر چیست؟
- بتابلاکرها چگونه کار می‌کنند؟
- مکانیزم اثر بتابلاکرها در بدن
- تأثیر بتابلاکرها بر سیستم قلبی-عروقی
- انواع بتابلاکرها 💊 - معرفی بتا بلاکرها
- کاربردهای بتابلاکرها در درمان بیماری‌های قلبی
- عوارض جانبی و نکات مهم در مصرف بتابلاکرها
- آیا همه بیماران قلبی می‌توانند از بتابلاکرها استفاده کنند؟
- 🚫 موارد منع مصرف بتابلاکرها
- جمع بندی مقاله بتابلاکرها
بتابلاکر چیست؟
بتابلاکر یا مسدودکننده بتا (Beta Blocker) دارویی است که با مسدود کردن اثرات آدرنالین و نورآدرنالین بر روی گیرنده‌های بتا در بدن عمل می‌کند. بتابلاکرها عمدتاً برای کاهش فشار خون، درمان آریتمی قلبی، پیشگیری از حملات قلبی و کاهش علائم اضطراب استفاده می‌شوند.
این داروها با کاهش ضربان قلب و کاهش انقباض عروق خونی، بار کاری قلب را کم می‌کنند. بتابلاکرها به‌ویژه در بیماران مبتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی نقش مهمی ایفا می‌کنند، اما ممکن است عوارضی مانند خستگی، سرگیجه یا اختلال در خواب نیز ایجاد کنند. انواع مختلف بتابلاکر وجود دارد که هرکدام برای شرایط خاصی تجویز می‌شوند.
برای مطالعه بیشتر: آیا پروپرانول آرامبخش است
بتابلاکرها چگونه کار می‌کنند؟
بتابلاکرها گروهی از داروها هستند که با مسدود کردن گیرنده‌های بتا در بدن، اثر هورمون‌های استرس مانند آدرنالین و نورآدرنالین را کاهش می‌دهند. این گیرنده‌های بتا، عمدتاً در قلب و عروق خونی قرار دارند و مسئول تنظیم ضربان قلب و فشار خون هستند. زمانی که آدرنالین به این گیرنده‌ها متصل می‌شود، باعث افزایش ضربان قلب، بالا رفتن فشار خون و افزایش نیاز عضله قلب به اکسیژن می‌شود. اما بتابلاکرها با جلوگیری از اتصال آدرنالین به گیرنده‌های بتا، این اثرات را مهار کرده و عملکرد قلب را بهبود می‌بخشند.
مکانیزم اثر بتابلاکرها در بدن
بتابلاکرها با مهار گیرنده‌های بتا-۱ (Beta-1) و بتا-۲ (Beta-2)، اثرات خود را اعمال می‌کنند:
مهار گیرنده‌های بتا-۱ (Beta-1) در قلب
- کاهش ضربان قلب (برادی‌کاردی)
- کاهش قدرت انقباض عضله قلب
- کاهش مصرف اکسیژن توسط عضله قلب
- کاهش بار کاری قلب و بهبود عملکرد آن در بیماران قلبی
مهار گیرنده‌های بتا-۲ (Beta-2) در عروق و ریه‌ها
- کاهش گشاد شدن عروق و در نتیجه کاهش فشار خون
- محدود کردن تحریک سیستم عصبی سمپاتیک و کاهش استرس قلبی
- کاهش انقباضات غیرضروری عضلات صاف عروقی
برای مطالعه بیشتر: بهترین زمان مصرف قرص لوزارتان 25
تأثیر بتابلاکرها بر سیستم قلبی-عروقی
بتابلاکرها تأثیر گسترده‌ای بر سیستم قلبی-عروقی دارند و با کنترل فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک، عملکرد قلب را بهبود می‌بخشند. حالا در ادامه به تاثیرشان بر سیستم قلبی-عروقی اشاره می‌کنیم:
کاهش ضربان قلب
✅ مهار گیرنده‌های بتا-۱ در قلب و جلوگیری از تأثیر آدرنالین
✅ کاهش سرعت ضربان قلب و ایجاد فرصت بیشتر برای استراحت قلب بین تپش‌ها
✅ کاهش مصرف اکسیژن عضله قلب و پیشگیری از حملات آنژین صدری
کاهش قدرت انقباضی قلب
✅ کاهش نیروی لازم برای پمپاژ خون
✅ کاهش فشار وارده بر قلب، به‌ویژه در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی
✅ بهبود عملکرد طولانی‌مدت عضله قلب
کاهش فشار خون
✅ مهار گیرنده‌های بتا در عروق خونی و جلوگیری از تنگ شدن رگ‌ها
✅ گشاد شدن عروق و کاهش مقاومت عروقی
✅ کاهش بار کاری قلب و کاهش خطر سکته و نارسایی قلبی
کاهش تحریک عصبی سمپاتیک
✅ جلوگیری از آریتمی‌های قلبی و تنظیم ریتم ضربان قلب
✅ کاهش تپش‌های ناگهانی و نامنظم قلب
✅ تثبیت عملکرد قلب در بیماران با تپش قلب بالا یا نامنظمی‌های ریتم قلب
کاهش استرس و بار کاری قلب
✅ کاهش پاسخ بدن به استرس‌های فیزیکی و روانی
✅ کمک به بیماران قلبی در مقابله با شرایط پرتنش
بهبود سلامت کلی قلب و عروق
✅ کاهش احتمال بروز مشکلاتی مانند سکته قلبی
✅ افزایش طول عمر بیماران قلبی با کنترل بهتر علائم بیماری
برای مطالعه بیشتر: بهترین پزشک واریس در تهران
بتابلاکرها داروهایی مؤثر در کنترل ضربان قلب و کاهش فشار خون هستند که با مسدود کردن گیرنده‌های بتا، اثرات آدرنالین را کاهش می‌دهند. این داروها با کم کردن فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک، قلب را از استرس‌های غیرضروری حفظ کرده و عملکرد آن را بهبود می‌بخشند. استفاده از بتابلاکرها تحت نظر پزشک، می‌تواند به بیماران قلبی کمک کند تا زندگی سالم‌تری داشته باشند.
انواع بتابلاکرها 💊 - معرفی بتا بلاکرها
بتابلاکرها به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند که هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. این گروه‌بندی بر اساس نوع گیرنده‌های بتا که تحت تأثیر قرار می‌دهند، انجام می‌شود:
1. بتابلاکرهای انتخابی (Beta-1 Selective) یا کاردیوسلکتیو
این نوع از بتابلاکرها عمدتاً گیرنده‌های بتا-۱ را که در قلب وجود دارند، مهار می‌کنند و تأثیر کمتری بر گیرنده‌های بتا-۲ (که در ریه‌ها و سایر بخش‌های بدن هستند) دارند. به همین دلیل، این گروه از بتابلاکرها برای بیماران قلبی که مشکلات ریوی مانند آسم یا COPD دارند، مناسب‌تر هستند.
نمونه‌های رایج:
-
آتنولول (Atenolol) → کاهش ضربان قلب و فشار خون
-
متوپرولول (Metoprolol) → کنترل فشار خون و آنژین صدری
-
بیزوپرولول (Bisoprolol) → بهبود عملکرد قلب در بیماران با نارسایی قلبی
-
اسمولول (Esmolol) → اثر کوتاه‌مدت، استفاده در شرایط اورژانسی
ویژگی‌ها و کاربردها:
✅ کاهش ضربان قلب و کاهش نیاز قلب به اکسیژن
✅ بهبود عملکرد در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی
✅ مناسب برای بیماران مبتلا به فشار خون بالا
✅ کمترین تأثیر بر ریه‌ها، مناسب برای افراد مبتلا به آسم و بیماری‌های تنفسی
برای مطالعه بیشتر: دلیل مبتلا شدن به پروستات
2. بتابلاکرهای غیرانتخابی (Non-Selective)
این گروه از بتابلاکرها هم گیرنده‌های بتا-۱ (در قلب) و هم بتا-۲ (در ریه‌ها، عروق و سایر اندام‌ها) را مهار می‌کنند. این نوع داروها علاوه بر تأثیر بر قلب، باعث انقباض عروق خونی و عضلات تنفسی نیز می‌شوند. بنابراین، ممکن است در افراد مبتلا به آسم یا مشکلات ریوی باعث عوارض شوند.
نمونه‌های رایج:
-
پروپرانولول (Propranolol) → درمان فشار خون بالا، اضطراب، میگرن و آریتمی‌های قلبی
-
نادولول (Nadolol) → درمان فشار خون بالا و آنژین صدری
-
تیمولول (Timolol) → استفاده در درمان گلوکوم (آب‌سیاه) و فشار خون
ویژگی‌ها و کاربردها:
✅ مؤثر در کاهش ضربان قلب و فشار خون
✅ کاهش اثرات استرس و اضطراب (مورد استفاده در درمان اضطراب و لرزش‌های ناشی از استرس)
✅ کنترل برخی انواع آریتمی‌های قلبی
❌ ممکن است باعث تنگی نفس در بیماران مبتلا به آسم و COPD شود
3. بتابلاکرهای با فعالیت دوگانه (Mixed Alpha and Beta Blockers)
این گروه علاوه بر مهار گیرنده‌های بتا-۱ و بتا-۲، گیرنده‌های آلفا-۱ را نیز مهار می‌کنند. مسدود کردن گیرنده‌های آلفا-۱ باعث گشاد شدن عروق و کاهش فشار خون می‌شود. این ویژگی باعث می‌شود که این داروها در درمان نارسایی قلبی و فشار خون شدید بسیار مؤثر باشند.
نمونه‌های رایج:
-
کارودیلول (Carvedilol) → درمان نارسایی قلبی و فشار خون بالا
-
لابتالول (Labetalol) → استفاده در شرایط اورژانسی برای کاهش سریع فشار خون
ویژگی‌ها و کاربردها:
✅ کاهش ضربان قلب و بار کاری قلب
✅ کاهش فشار خون با گشاد کردن عروق
✅ مفید در درمان نارسایی قلبی و فشار خون مقاوم
❌ ممکن است باعث افت فشار خون و سرگیجه شود
برای مطالعه بیشتر: آیا پروپرانول آرامبخش است
| نوع بتابلاکر | گیرنده‌های تحت تأثیر | نمونه‌های رایج | ویژگی‌ها |
|---|---|---|---|
| انتخابی (Beta-1 Selective) | فقط گیرنده‌های بتا-۱ (قلب) | متوپرولول، آتنولول، بیزوپرولول | مناسب برای بیماران قلبی، تأثیر کمتر بر ریه‌ها |
| غیرانتخابی (Non-Selective) | گیرنده‌های بتا-۱ (قلب) و بتا-۲ (ریه‌ها و عروق) | پروپرانولول، نادولول، تیمولول | کنترل فشار خون، اضطراب، آریتمی، اما ممکن است باعث تنگی نفس شود |
| با فعالیت دوگانه (Mixed Alpha & Beta Blockers) | گیرنده‌های بتا-۱، بتا-۲ و آلفا-۱ | کارودیلول، لابتالول | کاهش ضربان قلب و گشاد شدن عروق، مفید در نارسایی قلبی |
کاربردهای بتابلاکرها در درمان بیماری‌های قلبی
- کاهش فشار خون (هایپرتنشن): بتابلاکرها با کاهش ضربان قلب و کاهش برون‌ده قلبی، فشار خون را پایین می‌آورند. برای بیماران مبتلا به فشار خون بالا، به‌ویژه همراه با بیماری‌های دیگر مانند بیماری عروق کرونر، تجویز می‌شوند.
- درمان آنژین صدری (درد قفسه سینه): با کاهش نیاز قلب به اکسیژن (کاهش ضربان و انقباض قلب)، از بروز دردهای آنژینی جلوگیری می‌کنند. در بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونر، بتابلاکرها به پیشگیری از حملات آنژین کمک می‌کنند.
- پیشگیری و درمان آریتمی‌های قلبی: با مهار فعالیت الکتریکی غیرطبیعی قلب، ریتم‌های خطرناک (مانند تاکی‌آریتمی‌های بطنی یا فوق‌بطنی) را کنترل می‌کنند. بعد از سکته قلبی، برای جلوگیری از آریتمی‌های کشنده تجویز می‌شوند.
- پس از سکته قلبی (انفارکتوس میوکارد): بتابلاکرها خطر مرگ‌ومیر و سکته‌های بعدی را کاهش می‌دهند. با کاهش بار کاری قلب، به بهبود عملکرد قلب پس از حمله کمک می‌کنند.
- نارسایی قلبی (Heart Failure): برخی بتابلاکرها (مانند کارودیلول، متوپرولول) در بیماران نارسایی قلبی با کسر تخلیه پایین (HFrEF) مفید هستند. با کاهش استرس روی قلب، به بهبود عملکرد و طول عمر بیماران کمک می‌کنند.
- پیشگیری از دایسکشن آئورت: در بیماران مبتلا به سندرم مارفان یا آنوریسم آئورت، بتابلاکرها با کاهش فشار روی دیواره آئورت، از پارگی آن جلوگیری می‌کنند.
- کنترل علائم پرولاپس دریچه میترال: در برخی موارد، برای کاهش تپش قلب و اضطراب مرتبط با پرولاپس دریچه میترال استفاده می‌شوند.
این داروها بسته به نوع بیماری و شرایط بیمار، با دوزهای متفاوت تجویز می‌شوند و همیشه باید تحت نظر پزشک مصرف شوند.
برای مطالعه بیشتر: بهترین زمان مصرف قرص لوزارتان 25
عوارض جانبی و نکات مهم در مصرف بتابلاکرها
بتابلاکرها داروهای مؤثری در بهبود عملکرد قلب و کاهش فشار خون هستند، اما مانند هر داروی دیگری، می‌توانند عوارض جانبی داشته باشند. آگاهی از این عوارض و رعایت نکات مهم در مصرف آن‌ها، می‌تواند به کاهش خطرات و افزایش اثربخشی دارو کمک کند.
⚠️ عوارض جانبی بتابلاکرها
🔻کاهش ضربان قلب (برادی‌کاردی): یکی از رایج‌ترین عوارض بتابلاکرها کاهش شدید ضربان قلب است. ممکن است باعث سرگیجه، ضعف و خستگی شود. در موارد شدید، می‌تواند باعث سنکوپ (غش) شود.
🔻افت فشار خون (هیپوتانسیون): مصرف بتابلاکرها می‌تواند منجر به افت شدید فشار خون شود. این افت فشار ممکن است باعث سرگیجه، تاری دید و احساس ضعف شود.
🔻خستگی و ضعف عمومی: کاهش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک می‌تواند باعث احساس خستگی مداوم شود. این عارضه معمولاً با ادامه مصرف دارو کاهش می‌یابد.
🔻مشکلات تنفسی (در بتابلاکرهای غیرانتخابی): بتابلاکرهای غیرانتخابی مانند پروپرانولول، گیرنده‌های بتا-۲ در ریه‌ها را نیز مهار می‌کنند. این امر می‌تواند باعث تنگی نفس و بدتر شدن علائم در بیماران مبتلا به آسم و COPD شود.
🔻مشکلات گوارشی: برخی از افراد دچار تهوع، اسهال، یبوست یا ناراحتی معده می‌شوند. مصرف دارو همراه با غذا می‌تواند این عوارض را کاهش دهد.
🔻اختلالات خواب و کابوس‌های شبانه: برخی از بتابلاکرها، به‌ویژه پروپرانولول، ممکن است باعث بی‌خوابی، خواب‌های آشفته یا کابوس شوند. این اثر به دلیل تأثیر بر سیستم عصبی مرکزی ایجاد می‌شود.
🔻اختلالات جنسی: ممکن است باعث کاهش میل جنسی یا اختلال در نعوظ شود. این عارضه در برخی بیماران مشاهده شده اما همیشه اتفاق نمی‌افتد.
🔻افزایش قند خون (در برخی بیماران دیابتی): بتابلاکرها ممکن است نشانه‌های افت قند خون را پنهان کنند، که در بیماران دیابتی می‌تواند خطرناک باشد. در برخی موارد، می‌توانند باعث افزایش قند خون شوند.
🔻سردی دست و پا: مهار گیرنده‌های بتا می‌تواند باعث کاهش جریان خون در اندام‌ها شود و احساس سرما در انگشتان دست و پا ایجاد کند.
✅ نکات مهم در مصرف بتابلاکرها
✔ مصرف دارو را به‌طور ناگهانی قطع نکنید: قطع ناگهانی بتابلاکرها ممکن است باعث افزایش شدید ضربان قلب، فشار خون بالا، حمله قلبی یا آریتمی‌های خطرناک شود. کاهش دوز باید تحت نظر پزشک و به‌صورت تدریجی انجام شود.
✔ مصرف منظم و طبق دستور پزشک: دوز مصرفی را تغییر ندهید و دارو را در ساعت مشخصی از روز مصرف کنید.
✔ کنترل ضربان قلب و فشار خون: اگر ضربان قلب شما خیلی کند (کمتر از ۵۰ ضربان در دقیقه) شد یا فشار خونتان به‌طور غیرعادی کاهش یافت، با پزشک مشورت کنید.
✔ احتیاط در بیماران مبتلا به آسم و COPD: در این بیماران، بتابلاکرهای انتخابی (مانند متوپرولول و بیزوپرولول) بهتر از بتابلاکرهای غیرانتخابی هستند.
✔ بررسی علائم افت فشار خون: هنگام تغییر وضعیت از حالت نشسته به ایستاده، به‌آرامی حرکت کنید تا دچار سرگیجه نشوید.
✔ کنترل قند خون در بیماران دیابتی: اگر دیابت دارید، میزان قند خون خود را به‌طور منظم بررسی کنید.
✔ در صورت بروز عوارض شدید، به پزشک اطلاع دهید: اگر علائمی مانند تنگی نفس شدید، سرگیجه مفرط، تورم پاها، درد قفسه سینه یا غش کردن داشتید، فوراً با پزشک مشورت کنید.
✔ مصرف دارو همراه با غذا: برخی بتابلاکرها بهتر است همراه با غذا مصرف شوند تا از ناراحتی‌های گوارشی جلوگیری شود.
✔ پرهیز از الکل و کافئین زیاد: مصرف الکل و کافئین ممکن است اثرات دارو را تغییر دهد و باعث افزایش عوارض جانبی شود.
✔ انجام آزمایش‌های دوره‌ای: ممکن است پزشک برای بررسی عملکرد قلب، فشار خون و سایر عوارض احتمالی، آزمایش‌های دوره‌ای تجویز کند.
بتابلاکرها داروهای مؤثری برای کنترل ضربان قلب، کاهش فشار خون و درمان بیماری‌های قلبی هستند، اما می‌توانند عوارض جانبی داشته باشند. برای جلوگیری از مشکلات احتمالی، مصرف این داروها باید تحت نظر پزشک باشد و رعایت نکات مهم در مصرف آن‌ها، می‌تواند خطرات را کاهش داده و تأثیر درمانی را افزایش دهد.
آیا همه بیماران قلبی می‌توانند از بتابلاکرها استفاده کنند؟
خیر، همه بیماران قلبی نمی‌توانند از بتابلاکرها استفاده کنند. اگرچه این داروها در درمان بسیاری از بیماری‌های قلبی مانند فشار خون بالا، نارسایی قلبی و آریتمی‌ها مؤثر هستند، اما در برخی بیماران ممکن است مضر باشند.
افرادی که دچار برادی‌کاردی شدید (ضربان قلب خیلی پایین)، بلوک قلبی درجه دو یا سه، نارسایی حاد قلبی یا فشار خون بسیار پایین هستند، معمولاً نباید از بتابلاکرها استفاده کنند، مگر با نظر پزشک. همچنین، بیماران مبتلا به آسم شدید یا بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) باید از مصرف بتابلاکرهای غیرانتخابی پرهیز کنند، زیرا ممکن است باعث تشدید مشکلات تنفسی شوند.
به همین دلیل، قبل از مصرف این داروها، ارزیابی دقیق شرایط بیمار توسط پزشک ضروری است.
🚫 موارد منع مصرف بتابلاکرها
مصرف بتابلاکرها در برخی شرایط می‌تواند خطرناک باشد و باید با احتیاط یا تحت نظر پزشک انجام شود. در موارد زیر، این داروها ممنوعیت مصرف دارند یا باید با دقت ویژه‌ای تجویز شوند:
❌برادی‌کاردی شدید (ضربان قلب بسیار پایین): اگر ضربان قلب کمتر از ۵۰ ضربه در دقیقه باشد، مصرف بتابلاکرها ممکن است باعث کاهش خطرناک ضربان قلب و سنکوپ (غش) شود.
❌بلوک قلبی درجه دو و سه: در افرادی که سیستم هدایت الکتریکی قلب آن‌ها دچار مشکل است، بتابلاکرها می‌توانند باعث بدتر شدن این وضعیت و حتی ایست قلبی شوند.
❌نارسایی حاد قلبی (CHF حاد): در بیماران با نارسایی قلبی حاد یا مرحله پیشرفته، بتابلاکرها ممکن است باعث کاهش بیشتر توانایی پمپاژ قلب شوند.
❌فشار خون بسیار پایین (هیپوتانسیون شدید): اگر فشار خون به‌طور غیرعادی پایین باشد، مصرف بتابلاکرها می‌تواند آن را بیشتر کاهش داده و منجر به سرگیجه، بی‌حالی و حتی شوک شود.
❌آسم شدید و بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD): بتابلاکرهای غیرانتخابی مانند پروپرانولول می‌توانند باعث انقباض مجاری هوایی شوند و علائم آسم و COPD را بدتر کنند.
❌بیماری شریان محیطی شدید: در افرادی که دچار انسداد عروق در پاها و دست‌ها هستند، مصرف بتابلاکرها ممکن است باعث تشدید علائم مانند سردی و درد اندام‌ها شود.
❌شوک کاردیوژنیک: در شرایطی که قلب توانایی کافی برای پمپاژ خون ندارد، مصرف بتابلاکرها می‌تواند وضعیت بیمار را وخیم‌تر کند.
❌دیابت با افت مکرر قند خون (هیپوگلیسمی مکرر): بتابلاکرها می‌توانند علائم هشداردهنده افت قند خون (مانند تپش قلب) را مخفی کنند، که برای بیماران دیابتی خطرناک است.
❌افسردگی شدید: برخی بتابلاکرها، به‌ویژه پروپرانولول، ممکن است علائم افسردگی را تشدید کنند.
❌حساسیت یا آلرژی به بتابلاکرها: در افرادی که سابقه واکنش‌های آلرژیک شدید به این داروها دارند، مصرف آن‌ها توصیه نمی‌شود.
بتابلاکرها داروهای قدرتمندی هستند، اما در برخی شرایط می‌توانند خطرناک باشند. بنابراین، پیش از مصرف این داروها، بیمار باید تحت بررسی دقیق پزشکی قرار گیرد. اگر فردی دارای هر یک از موارد منع مصرف ذکرشده باشد، باید گزینه‌های درمانی دیگر را با پزشک خود بررسی کند.
جمع بندی مقاله بتابلاکرها
بتابلاکرها از مهم‌ترین داروهای مورد استفاده در درمان بیماری‌های قلبی و عروقی هستند که با کاهش ضربان قلب و فشار خون، به بهبود عملکرد قلب کمک می‌کنند. بااین‌حال، مصرف آن‌ها نیاز به دقت و نظارت پزشکی دارد، زیرا در برخی شرایط ممکن است عوارض جدی ایجاد کنند.
شناخت دقیق مکانیسم اثر، عوارض جانبی و موارد منع مصرف بتابلاکرها، به بیماران و پزشکان کمک می‌کند تا از این داروها به‌طور ایمن و مؤثر استفاده کنند. درنهایت، اگر فردی به بیماری قلبی مبتلا است یا قصد مصرف بتابلاکرها را دارد، باید حتماً با پزشک مشورت کند تا از انتخاب صحیح و مناسب‌ترین روش درمانی اطمینان حاصل شود.
دیدگاه ها